[ad_1]
نوشته و ویرایش شده توسط مجله ی رنگو
روانشناسی شخصیت شاخه‌ای از روانشناسی است که به بازدید ابعاد گوناگون شخصیت و تأثیر آن در زندگی روزمره می‌پردازد. این علم به پیش‌بینی عکس العمل افراد در موقعیت‌های گوناگون و شناخت ترجیحات و قیمت‌های شخصی پشتیبانی میکند.
اکنون، ۵ نظریه مهم شامل رویکردهای زیستی، رفتاری، روان‌پویایی، انسان‌گرایی و صفات، پایه‌گذار ده‌ها تست شخصیت‌شناسی می باشند که هرکدام بینش‌هایی مورد قیمت درمورد شخصیت اراعه خواهند داد.
در این نوشته از مجله سلامت و پزشکی دکتردکتر، با مباحث روانشناسی مرتبط با شخصیت، کاربردها و نظریه‌های این علم آشنا می‌شوید و با اهمیت ترین تست‌های شخصیت‌شناسی را می‌شناسید.
در انتها اگر سوالی دارید، در تکه نظرات بنویسید تا کارشناس سلامتی دکتردکتر به آن جواب دهد.
روانشناسی شخصیت چیست؟
روانشناسی شخصیت (Personality Psychology)، به مطالعه شکل‌گیری، رشد و تأثیر شخصیت بر افکار و حرکت انسان می‌پردازد. این علم ویژگی‌های سلامت و صدمه‌زا را بازدید کرده و اختلالات شخصیتی را شناسایی میکند، بدون دسته‌بندی یا برچسب‌گذاری افراد با شخصیت خوب یا شخصیت بد.
به نقل از انجمن روانشناسی آمریکا،
Personality psychology focuses on the study of the nature and definition of personality. This field examines the development, structure, and characteristics of personality, exploring its dynamic processes, types, and maladaptive forms.
شخصیت‌شناسی به مطالعه ماهیت و تعریف شخصیت می‌پردازد. این علم حوالی رشد، ساختار و ویژگی‌های شخصیت مطالعه میکند و فرآیندهای پویا، انواع و شکل‌های ناسازگار شخصیت را بازدید میکند.
در ادامه این نوشته، شخصیت شناسی را همه و کمال بازدید می کنیم اما قبل از آن، در جدولی همه اطلاعات مرتبط با آن را به طور خلاصه در جدول خواهیم آورد:
| نوشته | توضیح خلاصه |
|---|---|
| روانشناسی شخصیت | مطالعه شکل‌گیری، رشد و تأثیر شخصیت بر افکار و حرکت انسان. بازدید اختلالات شخصیتی. |
| نظریه‌های روانشناسی شخصیت | شامل نظریه‌های بیولوژیکی، رفتاری، روانپویشی، انسان‌گرایی و صفات. |
| نظریه‌های بیولوژیکی | شخصیت نتیجه ژنتیک، ساختار مغز و هورمون‌ها. تأثیر فعالیت مغز در روان‌رنجوری. |
| نظریه‌های رفتاری | شخصیت نتیجه تعامل فرد با محیط و رفتارهای شرطی‌شده. |
| نظریه‌های روانپویشی | تأثیر ناخودآگاه و ازمایش ها دوران کودکی در شکل‌گیری شخصیت. |
| نظریه‌های انسان‌گرایی | اراده آزاد و توانایی فردی عامل شکل‌گیری شخصیت. مفهوم خودشکوفایی. |
| نظریه‌های صفات | شخصیت از مجموعه‌ای از صفات پایدار همانند برون‌گرایی و روان‌رنجوری راه اندازی شده است. |
| راه حلهای شخصیت‌شناسی | تست‌های گوناگون همانند MBTI برای برسی ویژگی‌های شخصیتی و اختلالات. |
| کاربردهای روانشناسی شخصیت | شناخت ترجیحات و عکس العمل‌ها، استخدام، مشاوره شغلی و ازدواج، تشخیص اختلالات شخصیتی. |
| نظریه فروید | شخصیت از تعامل سه قسمت نهاد، فراخود و خود شکل می‌گیرد. |
| نظریه یونگ | اضافه کردن «ناخودآگاه جمعی» و ویژگی‌های شخصیتی بر پایه درون‌گرایی و برون‌گرایی. |
| نظریه پنج‌عاملی مک‌کری | شامل ویژگی‌های روان‌رنجوری، برون‌گرایی، توانایی‌پذیری، سازگاری و ماموریت‌شناسی. |
| نظریه آیزنک | بازدید شخصیت بر پایه برون‌گرایی، روان‌رنجوری و روان‌پریشی. |
| نظریه کتل | ۱۶ ویژگی شخصیتی که شامل صمیمیت، استدلال، شوق، پرخاشگری و غیره است. |
| شخصیت‌شناسی با گروه خونی | فاقد اعتبار علمی و باید تنها به‌گفتن سرگرمی در نظر گرفته بشود. |
انواع نظریه‌های روانشناسی شخصیت
در‌حال‌حاضر چندین نظریه روانشناسی حوالی شخصیت وجود دارد و همه انها می‌کوشند افکار، الگوهای رفتاری و نگرش اجتماعی انسان را پیش‌بینی کنند. سازوکار انواع روانشناسی شخصیت با هم متفاوت است:
- برخی از آنها بر ازمایش ها اولیه دوران کودکی تمرکز دارند.
- برخی بر پایه ویژگی‌های سازنده شخصیت انسان گفتن شده‌اند.
- برخی تأثیر توانایی‌ها و نیازهای فرد بر شکل‌گیری شخصیت را بازدید می‌کنند.
نظریه‌های بیولوژیکی
این نظریه شخصیت را نتیجه ژنتیک، ساختار مغز، هورمون‌ها و بدن می‌داند. برای مثالً بادامه مغز در افراد روان‌رنجور فعال‌تر است و ویژگی‌هایی همانند شوق‌طلبی و تخیل‌گرایی تحت تأثیر ژنتیک می باشند.
نظریه‌های رفتاری
در این نظریه، شخصیت نتیجه تعامل فرد با محیط است. نظریه‌پردازان اعتقاد دارند رفتارهای مشاهده‌شدنی که از شرطی‌سازی ناشی خواهد شد، شخصیت فرد را شکل خواهند داد.
مسئله! در این نظریه، جایی برای افکار، حالات و احساسات درونی نیست چون قابل اندازه‌گیری نیستند!
نظریه‌های روانپویشی
این نظریه‌ها چیزی را به‌اندازه «ناخودآگاه» و «ازمایش ها دوران کودکی» بر شکل‌گیری شخصیت موثر نمی‌دانند. گویا فقط تعامل نیروها و انگیزه‌ها در درون فرد است که شخصیت او را رقم می‌زند. نظریه‌های فروید و اریکسون، در همین دسته‌بندی قرار می‌گیرند.
نظریه‌های اومانیستی (انسان‌گرایی)
در این نظریه، «اراده آزاد» و «توانایی فردی» تنها عاملی است که بر شکل‌گیری و رشد شخصیت تأثیر می‌گذارد. اینجا مفهوم خودشکوفایی برای اولین بار به‌گفتن نیاز ذاتی انسان نقل شد و ادعا کرد که این نیاز ذاتی، علترشد رفتاری بشر می‌بشود.
نظریه‌های صفات
این نظریه‌ها «صفات شخصیتی» را با اهمیت ترین عامل شکل‌گیری شخصیت می‌دانند و بر پایه آنها، شخصیت از تعدادی ویژگی گسترده راه اندازی خواهد شد. همان ویژگی‌های نسبتا پایداری که علتخواهد شد فرد حرکت خاصی داشته باشد. مواردی همانند ماموریت‌شناسی، برون‌گرایی، روان‌رنجوری و … .
شخصیت شناسی از چه راه حلهایی انجام می‌بشود؟
شخصیت‌شناسی از راه حلهای مختلفی همانند تست MBTI برای برسی ویژگی‌های شخصیتی منفعت گیری میکند. این تست‌ها علاوه بر کاربرد در غربالگری استخدام، در شناسایی اختلالات شخصیتی نیز سودمند می باشند. آگاهی از ویژگی‌های شخصیتی می‌تواند به فهمیدن بهتر نیازهای فردی پشتیبانی کند. تست‌های آنلاین بسیاری وجود دارند که برخی علمی و برخی فقطً سرگرمی می باشند. برای نتایج معتبر، منفعت گیری از آزمون‌های معتبر تحت نظارت روان‌شناسان پیشنهاد می‌بشود.
کاربردهای روانشناسی شخصیت چیست؟
روانشناسی شخصیت به ما پشتیبانی میکند تا تفاوت‌های شخصیتی افراد، ترجیحات و عکس العمل‌هایشان به موقعیت‌های گوناگون را بشناسیم. تست‌های شخصیت‌شناسی ابزار مهم این علم‌اند و در استخدام، انتخاب مسیر شغلی و مشاوره ازدواج کاربرد دارند. این چنین، روانشناسی شخصیت به تشخیص و درمان اختلالات شخصیتی و اراعه راهکارهای پیشگیرانه یا درمانی می‌پردازد.
معروف‌ترین نظریه‌های روانشناسی شخصیت
در ادامه این قسمت، معروف‌ترین نظریه‌های روانشناسی شخصیت را بازدید می کنیم:
نظریه روانشناسی شخصیت فروید
فروید یک نظریه‌پرداز روانپویشی می بود و می‌او گفت شخصیت انسان از ۳ سطح روانی خودآگاه، نیمه‌خودآگاه و ناخودآگاه راه اندازی می‌بشود. سطح ناخودآگاه محل تجمع غرایز و میل‌های پنهانی، نیمه‌خودآگاه محل گذر افکار مختصر‌زمان، و خودآگاه محل دریافت‌های لحظه‌ای ما از محیط است. فروید این چنین معتقد می بود شخصیت انسان تحت تأثیر سه قسمت ذهن قرار دارد:
- نهاد (ID)؛ غریزه‌محور و لذت‌جو، بدون دقت به اخلاق.
- فراخود (SuperEgo)؛ کمال‌گرای ذهن، مملو از بایدها و نبایدها.
- خود (Ego)؛ واسطه بین نهاد و فراخود.
شخصیت انسان، در نگاه فروید، حاصل تعامل این سطوح و قسمت‌ها است.
نظریه روانشناسی شخصیت یونگ
کارل یونگ سطوح خودآگاه و ناخودآگاه فروید را پذیرفت و یک سطح دیگر به آن اضافه کرد: «ناخودآگاه جمعی». اینجا محل تجمع دانسته‌ها و باورهای نسل‌های قبلی است. یونگ معتقد می بود انسان‌ها ذاتا تمایل دارند نسبت به یک‌سری محرک‌ها، جواب خاصی بدهند. برای مثال از تاریکی بترسند، از مار فرار کنند و از عنکبوت متنفر باشند!
یونگ در ادامه نظریه‌اش ۸ ویژگی شخصیتی به ما معارفه کرد. این ویژگی‌ها حاصل ترکیب ۲ نگرش «درون‌گرا» و «برون‌گرا» و ۴ کارکرد «تفکر»، «حس»، «شهود» و «حس‌کردن» بودند.
| کارکرد | افراد درون‌گرا | افراد برون‌گرا |
|---|---|---|
| تفکر | علاقه‌مند به مفاهیم انتزاعی | متفکر، زیاد تر با افکار عینی |
| حس | متکی به قیمت‌های ذهنی خود | متکی به عقاید سنتی، برسی اطلاعات عینی، قیمت‌های جامعه و معیارهای قضاوتی پذیرفته‌شده |
| شهود | پردازنده حقیقت‌های ناهشیار ذهنی | پردازنده حقیقت‌های بیرونی بدون فکر و حس |
| حس‌کردن | متکی به تعبیر خود از محرک‌ها | پذیرنده محرک‌های بیرونی به‌صورت عینی و همانند به حالتی که واقعا وجود دارند. |
این چهار نوع کارکرد، نقش کلیدی در انواع تیپ‌های شخصیتی یونگ دارند.
نظریه صفات پنج‌عاملی مک‌کری و کاستا
رابرت مک‌کری و پل کاستا در این نظریه از تکنیک‌های آماری منفعت گیری کرده‌اند و به ۵ ویژگی شخصیتی جامع رسیده‌اند که صفات دیگر را دربرمی‌گیرد. در جدول زیر این ویژگی‌های شخصیتی و توضیحات هرکدام را بخوانید.
| ویژگی شخصیتی | مفهوم نمره بالا | مفهوم نمره پایین |
| روان‌رنجوری | فرد مضطرب، تندمزاج، خودآگاه، صدمه‌پذیر در برابر اختلال‌های اضطرابی و افسردگی است | فرد آرام، بی تفاوت، از خود راضی و غیرهیجانی است. |
| برون‌گرایی | فرد خوش‌سخن بگویید، پرحرف، معاشرتی و خوش‌گذران است. | فرد گوشه‌گیر و ساکت است و هیجاناتش را ابراز نمی‌دهد. |
| توانایی‌پذیری | فرد علاقه‌مند به تنوع، چیزهای تازه و شوق‌انگیز است، قیمت‌های سنتی را زیر سوال می‌برد و خلاقیت و خیال‌پردازی بالایی دارد. | فرد پایند به سنت‌ها و سبک‌زندگی باثبات‌تر است. |
| سازگاری | فرد اهل مطمعن، بخشنده، پذیرا، مطیع و مهربان است. | فرد تحریک‌پذیر، عیب‌جو، خسیس و شکاک است و حرکت خصمانه دارد. |
| ماموریت‌شناسی | فرد به نظم، مدیریت، برنامه‌ریزی، سخت‌کوشی، ماموریت‌شناسی و زمان‌شناسی معتقد است. | فرد سهل‌گیر و بدون نظم است. |
نظریه عاملی زیستی آیزنک
آیزنک نظریه‌ای بیولوژیکی درمورد شخصیت اراعه داد که ربط ژن‌ها و زیست انسان را توضیح می‌دهد. او معتقد می بود که قسمت خاصی از مغز مسئول برانگیختگی ذهن است و در افراد درون‌گرا این قسمت فعال‌تر است، به این علت آنها به تحریکات کمتری از دنیای بیرون نیاز دارند.
آیزنک سه مقیاس برای بازدید شخصیت معارفه کرد: «روان‌پریشی – هنجاربودن»، «برون‌گرایی – درون‌گرایی» و «روان‌رنجوری – ارامش عاطفی». این مقیاس‌ها به چهار مزاج شخصیتی منجر خواهد شد که ویژگی‌های فردی را شرح خواهند داد.
| نام مزاج | ویژگی‌های شخصیتی |
| مزاج «صفراوی» | افراد برون‌گرا، روان‌رنجور، پرتحرک، زودرنج، بی‌قرار، تندخو، تکانشی، خوش‌بین و فعال. |
| مزاج «بلغمی» | افراد با ارامش عاطفی، درون‌گرا، محتاط، مدبر، صلح‌طلب، منظم و آرام. |
| مزاج «سوداوی» | افراد درون‌گرا، روان‌رنجور، مضطرب، دمدمی‌مزاج، بدبین، ساکت و گوشه‌گیر. |
| مزاج «دموی» | افراد برون‌گرا، خوش‌مشرب، اجتماعی، آسان‌گیر، شاداب و پیشگام. |
نظریه شخصیت صفات ۱۶ عاملی کتل (PF)
کتل ناموافق دیدگاه آیزنک می بود. او بر این باور می بود که شخصیت نمی‌تواند تنها با دو یا سه سپس رفتاری تحلیل بشود. برای به‌دست‌آوردن تصویری جامع و آشکار از شخصیت فرد، ملزوم است که ویژگی‌های بیشتری مورد بازدید قرار گیرند. کتل با تحلیل و برسی داده‌ها موفق شد ۱۶ ویژگی شخصیتی مشترک را شناسایی کند که در همه افراد یافت می‌بشود. این ویژگی‌ها به‌طور خلاصه در جدول زیر آورده شده است:
| عامل شخصیتی | امتیاز در حد پایین | امتیاز در حد بالا |
|---|---|---|
| صمیمیت | سرد و خودخواه | حمایتی و اسایش‌قسمت |
| استدلال | استدلال عینی و ناپایدار | استدلال انتزاعی |
| شوق | عدم ارامش عاطفی | آرام و باثبات |
| پرخاشگری | متواضع | کنترل‌کننده و سخت |
| شادابی | غمگین و مهارشده | سرزندگی و عاشق سرگرمی |
| ماموریت‌شناسی | سرکش | تطبیق با شرایط |
| قاطعیت | خجالت‌زده | جسورانه |
| حساسیت | غیراحساسی و یک‌دنده | حساس و نرم‌خو |
| پارانوئید | خوش‌باور و اعتمادکننده | بدگمان و شکاک |
| درون‌گرایی | برون‌گرا با روابط دوستانه | درون‌گرا و تمایل به سکوت |
| اضطراب | مطمعن کامل | بی‌اعتمادی به خود |
| توانایی‌گرایی | محافظه‌کار | توانایی‌گرا |
| استقلال | خودکفا | متکی به دیگران |
| کمال‌گرایی | بی‌نظم و آشفته | منظم و کامل |
| تنش | آرام | مضطرب |
| وجدان | باوجدان | مصلحت‌گرا |
آیا شخصیت شناسی با گروه خونی مقدور است؟
شخصیت‌شناسی بر پایه گروه خونی یا ویژگی‌هایی همانند رنگ مو، مدل ابرو یا اسم، هیچ‌گونه اعتبار علمی ندارد و باید تنها به‌گفتن سرگرمی در نظر گرفته بشود. این راه حلها به هیچ‌وجه پایه علمی ندارند.
در روبه رو، راه حلهای معتبر شخصیت‌شناسی توسط محققان و روان‌شناسان طراحی شده و شامل تست‌های دقیق با منفعت گیری از سؤالات گوناگون و الگوریتم‌های پیچیده است که شخصیت فرد را به‌طور علمی برسی می‌کنند.
تست‌های شخصیت شناسی
شخصیت‌شناسی شاخه‌ای گسترده از روانشناسی است که نیاز به دانش تخصصی دارد. به همین علت، تست‌های شخصیت‌شناسی طراحی شده‌اند تا با چند سوال ساده، انگیزه‌ها، برتری‌ها و جنبه‌های نهان شخصیت انسان را آشکار کنند و دلایل رفتارهای ناشناخته را توضیح دهند.
تست شخصیت شناسی MBTI (مایرز بریگز)
این تست روان‌سنجی با تشخیص نوع شخصیت، برتری‌ها و نقاط قوت، نتیجه را در قالب یک تیپ شخصیتی اراعه می‌دهد. پایه آن نظریه شخصیت‌شناسی کارل یونگ است و شامل چهار مقیاس می‌بشود:
- درون‌گرایی و برون‌گرایی: جهت‌گیری روانی افراد.
- حسی و شهودی: نحوه دریافت اطلاعات.
- تفکر و احساسی: تفسیر اطلاعات.
- قضاوت‌گر (ساختارگرا) و دریافت‌گر (منعطف): نحوه تصمیم‌گیری.
شخصیت افراد سپس از این تست در یکی از ۱۶ تیپ شخصیتی تعریف‌شده جای می‌گیرد. هریک از این شخصیت‌ها نقاط قوت و ضعف خاص خود را دارند.
تست کهن‌الگوهای یونگی (تست آرکتایپ)
این تست انرژی کهن‌الگوهای فرد را بازدید کرده و کهن‌الگوی غالب او را اشکار میکند. یونگ با باور به ناخودآگاه جمعی، ایده تکرار شخصیت‌ها و رویدادهای زندگی را نقل کرد. این تست بر پایه ۱۲ کهن‌الگوی اساطیری (الهه‌های یونانی) طراحی شده و به افراد پشتیبانی میکند با ناخودآگاه خود آشنا شده و علت رفتارهایشان را بهتر فهمیدن کنند.
تست شخصیت‌شناسی دیسک
آزمون دیسک برای بازدید عکس العمل افراد در شرایط گوناگون طراحی شده است. این تست با برسی ویژگی‌های شخصیتی و حرکت فرد در محیط‌های گوناگون، او را در یکی از چهار دسته زیر قرار می‌دهد:
- سلطه‌گر: مصمم، خودرأی، قوی و بااراده. نیازمند احترام، رک‌گویی و اعتبار.
- تأثیر‌گذار: پرتحرک، متقاعدکننده و باسیاست. نیازمند صداقت، شوخ‌طبعی و سپاس.
- باثبات: صبور، مشورتی و محافظه‌کار. نیازمند امنیت، توافق و اسایش.
- ماموریت‌شناس: دقیق، قانون‌مدار و ساختاریافته. نیازمند شفافیت، دقت و مطمعن.
تست شخصیت شناسی آیزنک (تست مزاج‌شناسی)
این تست ۹۰ سؤالی، دو سپس فراگیر و جدا گانه شخصیت را اندازه می‌گیرد و خوی شخصیتی دروغگویی، برون‌گرایی و روان‌رنجوری فرد را اظهار میکند. برخی از سوالات این تست برای «مچ‌گیری» طراحی شده‌اند؛ یعنی اگر فرد تلاش کند عکس بهتری از حقیقت خود اراعه دهد، سوالات افترا‌سنج تست آیزنک حقیقت را برملا می‌کنند!
تست شخصیت شناسی پنج عاملی نئو
این تست روانشناسی شخصیت مقدار بهداشت روانی یا سازگاری فرد را اظهار میکند و زیاد معتبر است. با جواب به ۶۰ سوال این تست، نمره‌هایی به ۵ شاخصه روان‌رنجوری، برون‌گرایی، توانایی‌پذیری، سازگاری و ماموریت‌شناسی شما داده می‌بشود.
این نمره‌ها عددی نیستند و سه سطح کم، متوسط و زیاد دارند. سپس از انجام این آزمون به خودشناسی بهتری می‌رسید و راحت‌تر می‌توانید به تحکیم توانمندیهای فردی خود بپردازید.
تیپ شناسی شخصیت
ویژگی‌های شخصیتی تعداد بسیاری وجود دارد که با ترکیب آنها، تیپ‌های شخصیتی بی همتا شکل می‌گیرد. از زمان بقراط و یونانیان باستان که ۴ خلق‌و‌خوی مهم را معارفه کردند، کوششها برای طبقه‌بندی شخصیت‌ها ادامه دارد. امروزه، روان‌شناسان شخصیت را بر پایه ۵ ویژگی اساسی دسته‌بندی می‌کنند: پذیرفتن توانایی تازه، وجدان، برون‌گرایی، سازگاری و روان‌رنجوری. در مدل تازه هگزاگو، صداقت و فروتنی به‌گفتن ششمین ویژگی معارفه شده‌اند.
تیپ‌های شخصیتی زیاد متنوع می باشند. به‌گفتن مثال، افراد با شخصیت نوع A طبق معمولً سازمان‌یافته، سخت‌گیر، رقابتی و مضطرب توصیف خواهد شد، اما حمایتتجربی مقداری برای این طبقه‌بندی‌ها وجود دارد. روان‌شناسانی که به مطالعه شخصیت پرداخته‌اند، بر این باورند که این گونه‌شناسی‌ها ساده‌انگارانه می باشند.
تست روانشناسی شخصیت
تست‌های روانشناسی شخصیت، به‌اختصاصی در مدل پنجِ بزرگ، شخصیت افراد را بر پایه پنج صفت مهم برسی می‌کنند. در این مدل، هر فرد در یک پیوستگی برای هر صفت قرار دارد، به‌طوری که امکان پذیر فردی در ویژگی‌هایی همانند برون‌گرایی نسبت به دیگران امتیاز بالاتری یا پایین‌تری داشته‌باشد. ترکیب این سطوح گوناگون، شخصیت کلی فرد را توصیف میکند.
تست‌های شخصیت‌شناسی به ما پشتیبانی می‌کنند تا نقاط قوت و ضعف افراد را شناسایی کرده و توانمندیهای آنان را با دقت بیشتری برسی کنیم. یقیناً باید دقت داشت که این تست‌ها نمی توانند ۱۰۰٪ شخصیت یک فرد را تعیین کنند، چون انسان‌ها پیچیده‌تر از آن می باشند. با این حال، الگوهای رفتاری که از این تست‌ها استخراج می‌بشود می‌تواند در رشد فردی موثر باشد. این چنین، این تست‌ها در بهبود ارتباطات با دیگران نیز سودمند می باشند و می‌توانند تاثییر بسیاری در تعامل های اجتماعی داشته‌باشند.
شخصیت‌شناسی از روی چهره
برخی افراد به نقل از یافته‌های علم شخصیت‌شناسی، اعتقاد دارند ویژگی‌های ظاهری افراد آیینه شخصیت آنهاست! آنها واقعا اعتقاد دارند که رنگ رخسار از سر درون خبر می‌دهد. برای مثال می‌گویند:
- زنانی که صورت قوس‌دار دارند، خوش‌شانس‌ترند و آسایش بیشتری در زندگی دارند.
- زنانی که صورت کشیده‌تر دارند، مشکوک‌ترند.
- زنان با سر و صورت دایره‌ای‌شکل، شانس بسیاری ندارند!
می‌توان با بازدید حرکات چهره در موقعیت‌های گوناگون، احساسات و ویژگی‌های شخصیتی افراد را تاحدی استنتاج کرد، اما این عقاید اعتبار علمی ندارند. تکرار تعامل های اجتماعی به ما آموخته که در اولین برخورد، گمان‌هایی در رابطه شخصیت افراد بزنیم و این گمان‌ها بعضی اوقات درست از آب درمی‌آیند. اما نمی‌توان فقط بر پایه چهره افراد، با مطمعن در رابطه شخصیت آنها نظر داد و ادعادی روانشناسی شخصیت مردان یا زنان را داشت.
باورهای نادرست درمورد شخصیت‌شناسی
در آخرین قسمت مقاله، برخی از باورهای نادرست عموم مردم درمورد شخصیت شناسی را مرور می‌کنیم. زمان آن است که عقاید نم‌گرفته و قدیمی درمورد روانشناسی شخصیت را دور بریزید و با حقایق مواجه شوید:
شخصیت انسان ثابت نیست و در موقعیت‌های گوناگون تحول میکند!
در موقعیت‌های گوناگون، شخصیت تحول نمی‌کند، حرکت تحول میکند. ما خواسته‌ها و ترجیحات رفتاری معمول خود را به‌تناسب موقعیت سرکوب یا آزاد می‌کنیم.
شخصیت به‌مرور زمان تحول نمی‌کند و همانند سنگ، ثابت است!
خیر! فرازونشیب‌های زندگی سنگ شخصیت را صیقل خواهند داد و علتتحول آن خواهد شد. برای همین است که افراد بین‌سال سازگارتر، آرام‌تر و ازنظر عاطفی پایدارتر از ورژن جوان خود می باشند. این تحول دیدنی نیست؛ اما قابل‌تکذیب هم نیست!
برچسب‌گذاری آدم‌ها با عناوین «باشخصیت» درست نیست!
نادرست هم نیست! هر نوع حرکت در محیط خاصی مناسب‌تر و سازگارتر است. انتخاب حرکت درست در جای درست می‌تواند نشانه شخصیت خوب فرد باشد.
آدم‌ها از شخصیت خود کاملا باخبرند!
خیر. حتی هوش مصنوعی بهتر از ما می‌تواند شخصیتمان را تشخیص دهد. متاسفانه همه ما در تفسیر شخصیت خود، به روایت‌های خودخواهانه ذهنمان زیاد تر از حقیقت‌ها اهمیت می‌دهیم.
می‌توانیم شخصیت افراد را با یک تیپ شخصیتی توصیف کنیم!
پیشرفت روزافزون علم روانشناسی به ما می‌آموزد که زیاد تر ویژگی‌های شخصیتی در یک توزیع نرمال قرار می‌گیرند. دیگر نمی‌توان آدم‌ها را با دو برچسب «درون‌گرا» و «برون‌گرا» معارفه کرد! برخی «مقداری درون‌گرا» می باشند و برخی «درون‌گرای افراطی». به‌هیچ‌وجه نمی‌توان این افراد را با یک تیپ شخصیتی معارفه کرد.
ما موظف به اصلاح ضعف‌های شخصیت خود هستیم.
این‌طور نیست! نقطه‌قوت شما در یک موقعیت می‌تواند نقطه ضعفتان در موقعیت دیگر باشد. ما به‌مرور یاد می‌گیریم که در موقعیت‌های گوناگون، از ویژگی‌های رفتاری و نقاط قوت مناسب منفعت گیری کنیم. بعضی اوقات موفق می‌شویم و بعضی اوقات نمی‌شویم! چیزی برای اصلاح وجود ندارد!
آیا با پشتیبانی هوش مصنوعی می‌توان در روانشناسی شخصیت پیشرفت کرد؟
پیشرفت‌های تازه همانند هوش مصنوعی و داده‌کاوی ابزاری همچون چت جی پی تی، راه حلهای جدیدی را برای تحلیل شخصیت اراعه داده‌اند. از ابزارهای دیجیتال برای فهمیدن بهتر ویژگی‌های شخصیتی و پیش‌بینی حرکت افراد منفعت گیری می‌بشود.
اما پیشنهاد ما این است که حتی با وجود این ابزار، با منفعت گیری از پلتفرم دکتردکتر، از روانشناس نوبت بگیرید و حضوری و غیر حضوری، با یک متخصص در این رابطه مشورت کنید.
منبع های:
سوالات متداول
شولتز یک نظریه‌پرداز روانشناسی مثبت‌نگر می بود. او ابعاد، مرحله های و نحوه شکل‌گیری شخصیت را بر پایه نژاد، جنسیت، و مسائل فرهنگی مطالعه و برسی می‌کرد.
لارسن برای مطالعه و برسی شخصیت ۶ معیار داشت و نقاط قوت و ضعف شخصیت را تعیین می‌کرد. معیارهای این نظریه‌پرداز عبارت بودند از خلق‌وخو، زیست‌شناختی، درون‌روانی، شناختی-تجربی، اجتماعی و فرهنگی، سازگاری.
روانشناسی شخصیت از روی چهره تاحدی امکان پذیر؛ اما نتایج آن قابل مطمعن و مورد تایید منبع های علمی نیست.
هیچ‌یک از نظریه‌های شخصیت‌شناسی «مردانه» یا «زنانه» نیستند! به این علت روانشناسی این دو شخصیت متفاوت نیست. مردها در کل میل بیشتری به دقت، تایید، پذیرفتن، قوت و اعتبار دارند.
اگر مشتاقید دراین‌باره زیاد تر بدایند، از کتاب‌های خوب این حوزه می‌توانیم به کتاب‌های نظریه شخصیت فیرس، شولتز، پروین، مک‌مارتین، لارسن، بوری و راهنمای مدل پنج‌عاملی آکسفورد اشاره کنیم.
در دنیای دیجیتال، رفتارهای افراد در شبکه‌های اجتماعی همچون اینستاگرام بازتابی از شخصیت آنها است. تأثیر رسانه‌های دیجیتال بر شکل‌گیری یا تحول ویژگی‌های شخصیتی نیز مورد دقت است.
برچسب‌ها:
دسته بندی مقالات
[ad_2]
