[ad_1]
نوشته و ویرایش شده توسط مجله ی رنگو
تابآوری روانی یا تابآوری ذهنی، یک توانایی روانشناختی است که افراد با پشتیبانی آن میتوانند سختیها و چالشهای زندگی خود را با قوت مدیریت کنند. یعنی وقتی که سختیهای زندگی افراد را زمین میزنند، مغلوب نمیشوند و با تابآوری روانشناختی، راهی برای تحمل شرایط اشکار میکنند. اگر هم توانایی تحمل نداشته باشند، مسیر خود را با آگاهی و قوت تحول خواهند داد. برای تحکیم این توانایی، راهکارهایی همانند تشکیل نگرش مثبت، برقراری روابط اجتماعی قوی و هوشمندانه و مراجعه به روانشناس کار امد خواهد می بود.
برای توضیح جامعتر، این نوشته از مجله سلامت و پزشکی دکتردکتر را به بازدید تابآوری روانشناختی و نکات مهم مرتبط تعلق میدهیم.
اگر سوالی داشتید، میتوانید در انتهای نوشته و در قسمت نظرات نقل کنید تا کارشناس سلامتی دکتردکتر جواب دهد.
تاب آوری روانی چیست؟
تابآوری روانی یا Psychological Resilience، بهمعنی ظرفیت و توانایی افراد برای برگشت به اعتدال روانی سپس از توانایی یک اتفاقات ناگوار است. این ویژگی جهت میبشود که افراد زمان رویارویی با چالشهای سخت زندگی، همراه با نگه داری سلامت روانی خود پیشرفت و رشد کنند. ملزوم به ذکر است که این ویژگی، ذاتی نیست و افراد طبق معمولً آن را از طریق آموزش، یادگیری و افزایش توانایی کسب میکنند.
با استناد به مقالهای منتشرشده در وبسایت apa،
تحقیقات روانشناختی نشان خواهند داد که افراد، میتوانند تواناییهای مرتبط با تابآوری روانشناختی را با تحکیم و تمرین در خود پرورش دهند.
مداومت در تمرین تواناییها در خصوص تحکیم تابآوری زیاد مهم است.

پایههای مهم تابآوری روانی چیست؟
پایههای مهم این ویژگی شامل مجموعهای از تواناییها و عوامل حمایتی تخصصی است، که افراد میتوانند با منفعت گیری از آنها در برابر چالشهای و سختیهای زندگی کارکرد مساعد اراعه دهند. این تواناییها را در جدول زیر آوردهایم:
| تواناییها | توضیحات مختصر |
| خودآگاهی | توانایی شناخت افکار، عکس العملها و احساسات شخصی |
| کنترل شوق | توانایی مدیریت استرس، خشم، هراس و اضطراب |
| انعطافپذیری شناختی | توانایی تحول دیدگاه نسبت به مشکلات و پذیرفتن این تغییرات |
| برقراری روابط اجتماعی قوی | برای تحکیم حس ضمانت، تعلق خاطر و افت حس انزوا |
| یافتن معنی زندگی و هدفمندی | داشتن اهداف اشکار در زندگی برای تشکیل انگیزه و معنی |
| یادگیری تواناییهای حل قضیه | توانایی شناسایی مشکلات و مانع ها، یافتن راهحلهای مناسب |
| خوشبینی واقعگرایانه | دید مثبت به آینده همراه با پذیرفتن سازنده حقیقتهای زندگی |
| خودکارآمدی | باور به توانمندیهای شخصی برای کنترل شرایط و رسیدن به اهداف |
| ذهن آگاهی | تمرکز در زمان حال و افت نگرانی در رابطه قبل یا آینده |
بهبود پایههای این توانایی، برای کسب پیروزیآمیز و تحکیم آن زیاد مهم است.
افراد تابآور چه ویژگیهایی دارند؟
با اهمیت ترین ویژگیهای افراد تابآور موارد زیر را شامل خواهد شد:
- خوشبینی واقعگرایانه؛ خوشبینی این افراد بر پایه فهمیدن حقیقت است. آنها از توهم و تکذیب دوری میکنند و باور دارند که شرایط بهتر خواهد شد.
- انعطافپذیری روانشناختی؛ افراد تابآور، میتوانند زمان روبه رو با شرایط سخت زندگی رویکرد خود را تحول دهند. این چنین به جای پافشاری بر راه حلهای بی فایده، راهحلهای آگاهانه و کاربردی را جانشین میکنند.
- مدیریت شوقها؛ این افراد، طبق معمولً در روبه رو با استرس اسایش خود را نگه داری کرده و احساسات خود را کنترل میکنند. در گفتن دیگر، اجازه نمیدهند که شوقهای منفی بر تصمیمهای مهمشان تاثییر بگذارند.
- تواناییهای حل قضیه؛ آنها به جای این که روی مشکل متمرکز شوند، بهجستوجو راهحل بوده و مسائل را به شکل منطقی تحلیل میکنند.
- بالا بودن مطمعن به نفس و خودکارآمدی؛ این افراد ضمن مطمعن به توانمندیها و تواناییهای خود، براین باورند که میتوانند بر چالشهای زندگی خود تسلط کنند.
- روابط اجتماعی و حمایتی قوی؛ افراد تابآور، طبق معمولً روابط اجتماعی محکمی دارند. بهاندازهای که زمان روبه رو با سختیها، پشتیبانیهای مهم و کاربردی دریافت میکنند. این چنین، با پشتیبانیکردن به دیگران، این نوع از روابط خود را تحکیم کرده و بهبود میبخشند.
- پذیرفتن حقیقت؛ این افراد، حقیقتهای زندگی را پذیرفته و به جای فرار با آنها روبه رو خواهد شد. این نوع از پذیرفتن، به آنها پشتیبانی میکند تا انرژی خود را در تحول صحیح مسیر خود متمرکز کنند.
- مدیریت استرس؛ یکی از با اهمیت ترین و تاثیرگذارترین ویژگی افراد تابآور، توانایی آنها برای مقابله سالم با استرس است. برای مثال انجام ورزش، مدیتیشن و تمرکز مثبت چند روش سالم و علمی برای مقابله با استرس می باشند.
دیگر ویژگیهای این افراد عبارت هستند از:
- نگرش فعال و مسئولیتپذیری
- شوخطبعی
- دقت به سلامت جسمانی
- توانایی لذتبردن از لحظه حال (ذهن آگاهی)
- هدفمندی در زندگی
با تکیه بر ویژگیهای فوق، این افراد زمان روبه رو با موقعیتهای سخت زندگی خود میتوانند مسیر خود را با آگاهی تحول داده و به پیروزی برسند.

تابآوری روانی به چه عواملی بستگی دارد؟
این توانایی، به ترکیبی از عوامل درونی – شخصیتی و بیرونی – محیطی بستگی دارد. هرکدام از این عوامل، برای توانمند شدن افراد در برابر چالشها و فشارهای زندگی موثر می باشند. در حالت کلی، عوامل و ویژگیهایی که در شکلگیری این توانایی نقش دارند، عبارت هستند از:
- مطمعن به نفس
- توانایی معنی بخشیدن به زندگی
- قاطعیت
- تحمل و پذیرفتن
افرادی که این ویژگیها را دارند، مقدار تابآوری بیشتری نسبت به دیگر افراد دارند.
چطور میتوانیم مقدار تاب آوری خود را بسنجیم؟
سنجش مقدار تابآوری، طبق معمولً به پشتیبانی ابزارها و پرسشنامههای روانشناختی و توسط روانشناس یا مشاور خانواده انجام میگیرد. این ابزارها، دیدگاه راحتی از سطح تابآوری فرد اراعه خواهند داد و برای کسب آگاهی در این خصوص موثر می باشند. یقیناً، افراد میتوانند با جواب دادن به چند سوال تخصصی نیز مقدار این توانایی را در خود بسنجند. در ادامه نکات مهم را بازدید می کنیم.
سوالنامهها و مقیاسهای روانشناختی
چند مورد از با اهمیت ترین تستهای روانشناختی که مقدار تابآوری را بازدید میکنند، عبارت هستند از:
- مقیاس تابآوری عمومی (BRS)؛ این ابزار، منحصراً برای برسی توانایی فرد زمان بازیابی خود بعد از مشکلات طراحی شده است.
- مقیاس تابآوری روانشناختی (RSA)؛ این مقیاس، تاثیرعواملی همانند ساختار خانواده، تواناییهای اجتماعی و پشتیبانیهای اجتماعی را در تابآوری بازدید میکند.
- مقیاس تابآوری کانر-دیویدسون (CD-RISC)؛ یکی از پرکاربردترین ابزارهای سنجش تابآوری است. این مقیاس با پشتیبانی چند سوال، توانایی افراد را زمان مقابله با استرس، تغییرات و چالشهای زندگی بازدید میکند.
مسئله! منفعت گیری از این ابزارها، فقط برای درمانگران روانشناختی و مشاوره مجاز بوده و افراد عادی قوت و توانایی تحلیل این آزمونها را ندارند. درنتیجه، برای برگزاری این تستها حتماً باید به مراکز تخصصی مشاوره و روانشناسی مراجعه کنید.
مصاحبه بالینی
درمانگران روانشناسی و مشاوره با منفعت گیری از راه حلهای زیر نیز میتوانند این توانایی را در افراد بازدید کنند:
- برسی خودشناسی و تامل شخصی
- مصاحبه بالینی و برسی حرفهای روانشناختی
- بازدید و برسی حرکت مراجعان در موقعیتهای واقعی
- برسی کلی سلامت جسمانی و روانی افراد
در حالت کلی، برای سنجش دقیق این توانایی باید توسط یک متخصص انجام و بازدید بشود. برای مشورت در این عرصه، میتوانید مشاوره آنلاین با روانشناس داشته باشید.

چطور میتوانیم مقدار تاب آوری خود را افزایش دهیم؟
توانایی تابآوری، نوعی توانایی اکتسابی است. ازاینرو، افراد میتوانند از طریق آموزش، تمرین و تکرار این توانایی را کسب کرده و در خود تحکیم کنند. چند مورد از نکات مهم در این خصوص عبارت هستند از:
- برقراری روابط نزدیک با خانواده و دوستان
- کسب آگاهی در رابطه توانمندیهای شخصی، باور داشتن و مطمعن نسبت به این توانمندیها
- افزایش توانایی مدیریت شوقهای تکانشی
- تحکیم توانایی خودکنترلی
- افزایش انعطافپذیری به مقدار کافی
- پشتیبانی آگاهانه به دیگران
- معنی بخشیدن به زندگی
برای تحکیم این توانایی، مراجعه به روانشناس و مشاور خانواده زیاد مهم است.
برای افزایش تاب آوری روانی به چه دکتری باید مراجعه کنیم؟
برای کسب تواناییهای مرتبط با تابآوری روانی یا تابآوری ذهنی، میتوانید به دکتر روانشناس و مشاور خانواده مراجعه کنید. متخصصین این حوزه، با از بین بردن و درمان نقاط ضعف و مشکلات شخصیتی شما، توانایی تحکیم این توانایی را فراهم کرده و چگونگی تحکیم آن را نیز آموزش خواهند داد.
برای کسب اطلاعات زیاد تر در خصوص تابآوری روانشناختی و دریافت نوبت حضوری و آنلاین از بهترین روانشناسان و مشاوران سراسر ایران، به پلتفرم نوبتدهی دکتردکتر مراجعه کنید.
منبع های:
apa.org
frontiersin.org
سوالات متداول تاب آوری روانی
تابآوری ذهنی یا روانی، نوعی توانایی برای سازگاری با چالشها، استرس و مشکلاتها بدون ناکامی در روبه رو سختیهای زندگی است.
عواملی همانند ویژگیهای فردی، حمایتاجتماعی، سلامت روانی، تجارب قبل و انعطافپذیری ذهنی در این خصوص مهم می باشند.
این توانایی، با مدیریت استرس، تحکیم روابط اجتماعی، تفکر مثبت، سبک زندگی سالم و یادگیری تواناییهای حل قضیه تحکیم میبشود.
بله؛ تابآوری روانشناختی با تمرینهای مکرر و تشکیل عادات سالم در طول زمان تحکیم میبشود.
چون این ویژگی برای کنارآمدن افراد با مشکلات زندگی، بهبود کارکرد شخصی و پیشرفت ملزوم است.
برچسبها:
دسته بندی مقالات
[ad_2]