[ad_1]
نوشته و ویرایش شده توسط مجله ی رنگو
تلسکوپ فضایی اکسریسم (XRISM) با اراعه جزئیات بیسابقهای از ساختار، حرکت و دما در اتفاقهای کیهانی همچون ابرنواخترها و سیاهچالهها، تحولی شگرف در دانش اخترفیزیک به وجود اورده است.
به نقل از سرویس اخبار نجوم رسانه فناوری تکنا، سیاهچالههای کلانجرم و باقی مانده ستارگان عظیم که در انفجارهای ابرنواختری متلاشی شدهاند، دو نمونه از اتفاقهای کیهانی می باشند که مقادیر عظیمی انرژی آزاد میکنند و در طیف پرتو ایکس درخشان می باشند. اکسریسم، با قابلیتهای منحصر به فرد خود در تصویربرداری و طیفسنجی پرتو ایکس، به بازدید این اتفاقها پرداخته و اطلاعات ارزشمندی را در رابطه آنها پیدا کرده است.
در نخستین مشاهدات خود، اکسریسم توانسته است ساختارهای پیچیده و دینامیک پلاسمای داغ اطراف یک سیاهچاله و باقی مانده یک ابرنواختری را با دقت زیاد بالایی آشکار کند. این دستاوردها نشاندهنده توانایی بالای این تلسکوپ فضایی در مطالعه اتفاقهای پرانرژی کیهان است.
یکی از اهداف اولیه اکسریسم، مطالعه باقی مانده ابرنواختری N132D واقع در ابر ماژلانی بزرگ بوده است. این بقایا که حاصل انفجار یک ستاره عظیم در نزدیک به ۳۰۰۰ سال پیش است، یک حباب عظیم از گاز داغ را در فضا به وجود اورده است. با منفعت گیری از ابزار Resolve، اکسریسم توانست ساختار پیچیده این بقایا را آشکار کند. برخلاف تصورات قبلی که این بقایا را به شکل یک کره کامل فکر میکردند، مشاهدات اکسریسم نشان داد که N132D شکلی همانند به یک حلقه یا دونات دارد. این چنین، با منفعت گیری از تاثییر دوپلر، دانشمندان توانستند شدت حرکت گازهای داغ در این بقایا را اندازهگیری کنند و دریافتند که این گازها با شدت زیاد بالایی در حال گسترش می باشند.
یکی دیگر از کشفیات مهم اکسریسم، شناسایی آهن با دمای زیاد بالا در باقی مانده N132D می بود. این آهن در تاثییر انفجار ابرنواختری و امواج شوک ناشی از آن تا دمای ده میلیارد درجه کلوین گرم شده می بود. این اتفاق که پیشبینیهای نظری آن وجود داشت، برای اولین بار به طور مستقیم توسط اکسریسم مشاهده شد.
مطالعه باقی مانده ابرنواختری همانند N132D به ما پشتیبانی میکند تا فرآیندهای تکامل ستارگان و تشکیل عناصر سنگین در کیهان را بهتر فهمیدن کنیم. این چنین، این مشاهدات نشان خواهند داد که اکسریسم ابزاری زیاد قوی برای مطالعه اتفاقهای پرانرژی کیهانی است و میتواند به ما پشتیبانی کند تا به سوالهای اساسی درمورد جهان هستی جواب دهیم.
برای مشاهده تازه ترین خبرها به صفحه اخبار علمی رسانه تکنا مراجعه کنید.
دسته بندی مقالات
[ad_2]