علت چاقی کودکان چیست و چطور می‌توان آن را درمان کرد؟_رنگو

دریافت کالری زیاد و وجود چربی اضافی در بدن، علتایجاد چاقی کودکان می‌بشود. این مشکل را می‌توان با منفعت گیری از شاخص توده بدنی (BMI) کودک اندازه‌گیری کرد. علت چاقی کودکان شامل عوامل ژنتیکی، رژیم غذایی نامناسب، کم‌تحرکی و عوامل محیطی است که علتبرهم‌زدن اعتدال بین انرژی دریافتی و مصرفی در بدن خواهد شد.

درمان چاقی کودکان، به یک فرایند جامع و طویل زمان نیاز دارد. این فرایند شامل تحول در رژیم غذایی، افزایش فعالیت بدنی، بهبود عادت خواب و … می‌بشود. برای چاقی کودکان به متخصص اطفال مراجعه می‌کنید. پزشک با دانش و توانایی خود و بازدید حالت و سن کودک و دیگر عوامل، بهترین درمان برای چاقی کودکان را نظر می‌دهد.
برای آشنایی با چاقی کودکان، علل، عوارض و درمان این بیماری، تا انتهای این نوشته از مجله پزشکی و سلامت دکتردکتر با ما همراه باشید.

هم‌این چنین، می‌توانید سوال خود را در رابطه این مشکل در قسمت کامنت‌ها سوال کنید، تا کارشناس سلامتی دکتردکتر جواب دهد.

چاقی کودکان چیست؟

چاقی یا اضافه وزن کودکان، به وضعیتی حرف های می‌بشود که در آن مقدار چربی بدن کودک بیشتر از حد نرمال است. علت چاقی کودکان دریافت کالری بیش‌تر از حد استاندارد است. این مشکل نه تنها ظاهر کودک را تحت تاثییر قرار می‌دهد، بلکه می‌تواند علتایجاد مشکلات جدی شامل دیابت، سختی خون و کلسترول بالا در بزرگسالی بشود.

تشخیص چاقی کودکان با منفعت گیری از شاخص توده بدنی (BMI) انجام می‌بشود و وقتی که BMI کودک بالاتر از حد نرمال باشد، در دسته افراد چاق قرار می‌گیرد. عوامل مختلفی از جمله ژنتیک، سبک زندگی و رژیم غذایی در ابراز چاقی در کودکان نقش دارند. درمان چاقی کودکان با منفعت گیری از راه حلهای مختلفی انجام می‌بشود که در ادامه به آنها می‌پردازیم.

به نقل از سازمان جهانی بهداشت:

چاقی کودکان یک بیماری مزمن و پیچیده است که می‌تواند سلامت کلی را مختل کند. این مشکل در اکثر موارد، یک بیماری چندعاملی به علت عوامل محیطی، روانشناختی-اجتماعی و تغییرات ژنتیکی است.

شاخص توده بدنی (BMI) یک نشانگر چاقی است که به‌صورت وزن (کیلوگرم)/ قد² (متر²) محاسبه می‌بشود.

چاقی در کودکان چه علتی دارد؟

مطابق تحقیقات انجام‌شده، با اهمیت ترین علل چاقی کودکان شامل موارد زیر خواهد شد:

تغذیه از با اهمیت ترین علل چاقی کودکان

عادات غذایی کودکان تحت تاثییر مستقیم عادات غذایی خانواده آنها است. مصرف غذاهای پرچرب و ناسالم، خطر چاقی در کودکان را افزایش می‌دهد. هم‌این چنین، صرف غذا به طور خانوادگی و انتخاب غذاهای سالم‌تر، در پیشگیری از چاقی کودکان موثر است.

چاقی کودکان به علت افتفعالیت بدنی یا بی‌تحرکی

سبک زندگی کم‌تحرک و وابستگی به بازی‌های کامپیوتری، علتکاهش فعالیت بدنی کودکان شده است. این قضیه در کنار مصرف خوراکی‌های ناسالم، خطر چاقی کودکان را افزایش می‌دهد. زندگی آپارتمانی نیز با محدود کردن فضا برای بازی، بعث بدتر شدن این مشکل شده است.

چاقی کودکان به علت رژیم غذایی نامناسب

غذاهایی که کودکان می‌خورند، به‌طورمستقیم بر وزن آن‌ها تاثییر می‌گذارد. برخی والدین دقت کافی به تغذیه فرزندان‌شان ندارند و غذاهای ناسالم همانند غذاهای پرچرب، سرخ‌کردنی‌ها، فست‌فود و غذاهای آماده را به‌طورمرتب در برنامه غذایی خانواده قرار خواهند داد. این قضیه، نقش بسیاری در شکل‌گیری عادات غذایی غلط دارد و خطر چاقی در کودکان را به شدت افزایش می‌دهد.

عادات غذایی نامناسب از علل چاقی کودکان

عادات غذایی نامناسب و مصرف بیش‌ازاندازه فست‌فودها یکی از عوامل ابتلا به چاقی در کودکان است. مواد راه اندازی‌دهنده فست‌فودها، سرشار از کالری، چربی‌های اشباع، قندهای ساده و سدیم می باشند که قیمت غذایی چندانی ندارند. مصرف مداوم این نوع غذاها، اعتدال انرژی بدن را بر هم می‌زند و علتتجمع چربی و در نتیجه چاقی کودکان می‌بشود.

مصرف نوشیدنی‌های قندی از علل ابتلای کودکان به چاقی

نوشیدنی‌های شیرین، از جمله نوشابه‌ها، آبمیوه‌های صنعتی و دیگر نوشیدنی‌های قندی، نقش زیاد مهمی در ابتلای کودکان به چاقی دارند. تعداد بسیاری از والدین فکر می‌کنند که تنها نوشابه‌ها حاوی قند بسیاری می باشند، در‌حالی‌که آب‌میوه‌های صنعتی و دیگر نوشیدنی‌های شیرین نیز مقدار قابل توجهی قند دارند. دریافت کالری اضافی از طریق مصرف این نوشیدنی‌ها به طور چربی در بدن ذخیره و علتافزایش وزن می‌بشود.

چاقی کودکان با مصرف بین قولهای ناسالم

مصرف بیش‌ازحد بین‌قولهای ناسالم همانند چیپس، پفک و شکلات، به‌علت داشتن مقدار زیاد کالری و چربی‌های اشباع، علتافزایش وزن کودکان می‌بشود. این تنقلات، فاقد مواد مغذی الزامی همانند فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی می باشند و قیمت غذایی ندارند. علاوه‌براین، می‌توانند علتابراز مشکلات فرد دیگر شامل پوسیدگی دندان، اختلالات گوارشی و افتمواد مغذی نیز شوند.

عوامل روانشناختی موثر در چاقی کودکان

حالت روحی و روانی کودکان، تاثییر مستقیمی بر وزن آن‌ها دارد. کودکانی که دچار استرس، اضطراب، نگرانی یا هراس می باشند، بیش‌تر به سمت پرخوری عصبی گرایش دارند. در این شرایط، غذا خوردن به نوعی مکانیسم مقابله‌ای برای افت تنش و اضطراب تبدیل می‌بشود. به این علت، در تاثییر ورود کالری اضافی به بدن خطر چاق نیز افزایش اشکار می‌کند.

چاقی کودکان به علت سابقه ابتلای خانوادگی به چاقی

بعضی اوقات اوقات، حتی با مراعات یک رژیم غذایی سالم و نظارت دقیق والدین، برخی کودکان باز هم به اضافه وزن دچار خواهد شد. دراین‌موارد، عامل ژنتیک و سابقه خانوادگی چاقی می‌تواند با اهمیت ترین علت چاقی کودکان باشد. کودکانی که یکی از والدین‌شان در کودکی چاق بوده‌اند، با گمان بیش‌تری دچار اضافه وزن خواهد شد. اگرچه ژنتیک تنها عامل ۵% از موارد چاقی در کودکان است، اما می‌تواند در کنار دیگر عوامل نقش تعیین‌کننده‌ای در ابراز این مشکل داشته باشد.

چاقی کودکان به علت ابتلا به برخی از بیماری‌ها

علت چاقی در کودکان می‌تواند ابتلا به برخی از بیماری‌ها از جمله دیابت کودکان باشد. از دیگر بیماری‌هایی که می‌توانند علت چاقی کودکان باشند، می‌توان به موارد حاضر در جدول زیر اشاره کرد:

این بیماری‌ها به‌علت نقشی که در تشکیل عدم اعتدال هورمونی دارند، به تشکیل چاقی کودکان پشتیبانی می‌کنند.

مصرف برخی از داروها از علل ابتلای کودکان به چاقی

اضافه وزن در کودکان می‌تواند عوارض مصرف برخی از داروها شامل موارد زیر نیز باشد:

• لیتیوم
• پردنیزولون
• آمی‌تریپتیلین
• گاباپنتین
• روپرانولول

این داروها از طریق تاثییر بر تغییرات در متابولیسم، تحول در هورمون‌ها و تاثییر بر سیستم عصبی مرکزی می‌توانند علت چاقی کودکان باشند.

چاقی کودکان چه عوارضی دارد؟

عوارض چاقی در کودکان می‌تواند شامل ابتلا به بیماری‌های گوناگون و مشکلات جدی برای سلامتی بشود. ازجمله با اهمیت ترین عوارض چاقی کودکان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

دیابت نوع ۲ از عوارض چاقی کودکان

دیابت نوع ۲ یکی از عوارض چاقی در کودکان است که به علت افزایش بافت چربی و مقاومت به انسولین تشکیل می‌بشود. این بیماری می‌تواند تبدیل عوارض جدی همانند مشکلات قلبی و کلیوی بشود. مدیریت وزن، تحرک و تغذیه سالم برای پیشگیری از این بیماری الزامی است.

سختی خون بالا به علت چاقی کودکان

چاقی در کودکان علتافزایش حجم خون و مقاومت در برابر جریان خون می‌بشود. این عوامل نیز علتافزایش سختی بیش‌تر بر قلب و درنتیجه افزایش سختی خون در کودکان چاق می‌بشود.

افزایش کلسترول خون از عوارض چاقی کودکان

چاقی در کودکان می‌تواند تبدیل افزایش سطح کلسترول خون بشود. چربی اضافی در بدن کودکان چاق، علتتولید بیش‌تر کلسترول بد می‌بشود. این افزایش کلسترول خطر ابتلا به بیماری‌های گوناگون در بزرگسالی را افزایش می‌دهد. به‌همین‌علت است که کنترل وزن و تغذیه سالم از کودکی اهمیت بسیاری دارد.

مشکلات قلبی – عروقی یکی از عوارض چاقی در کودکان

عادت‌ها و رژیم غذایی نامناسب در دوران کودکی می‌تواند علتابراز بیماری‌های خطرناک برای سلامتی بشود. مصرف بیش‌ازحد غذاهای ناسالم و انباشت چربی در بدن تبدیل راه اندازی پلاک در رگ‌ها می‌بشود که خطر سکته قلبی و مغزی را در بزرگسالی افزایش می‌دهد.

درد مفاصل و افت رشد قد در کودکان در تاثییر چاقی

چاقی در کودکان علتفشار مضاعف بر مفاصل، به اختصاصی زانوها و مچ پا می‌بشود که می‌تواند علتدرد و التهاب مفصلی بشود. هم‌این چنین، چاقی با اختلال در هورمون‌های رشد ربط دارد و می‌تواند مانع از رشد طبیعی قد کودکان بشود.

استرس، اضطراب و افسردگی از عوارض چاقی کودکان

چاقی در کودکان می‌تواند علتاسترس، اضطراب و افسردگی بشود. این حالت به‌علت مشکلات اجتماعی و قیاس‌ ظاهر با همسالان تشکیل می‌بشود و می‌تواند بر سلامت روانی آنها تاثییر منفی بگذارد.

افت اعتمادبه‌نفس یکی از عوارض چاقی کودکان

کودکان چاق زیاد تر به‌علت ظاهر خود مورد تمسخر قرار می‌گیرند. این قضیه علتکاهش اعتمادبه‌نفس، حس انزوای اجتماعی و مشکلات روحی- روانی می‌بشود. افت مطمعن به نفس می‌تواند بر همه جنبه‌های زندگی کودکان ازجمله روابط اجتماعی، تحصیلی و سلامت روان آن‌ها تاثییر منفی بگذارد.

ابتلا به برخی بیماری‌ها از عوارض چاقی در کودکان

چاقی کودکان علاوه‌بر مشکلات ظاهری، می‌تواند به بیماری‌های جدی همانند آسم و کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) منجر بشود. چربی اضافی در بدن علتالتهاب و اختلال در کارکرد اندام‌ها می‌بشود که در نتیجه می‌تواند علتابتلای کودک به مشکلات تنفسی و بیماری‌های کبدی بشود. برای افت عوارض چاقی کودکان و کنترل وزن آنها می‌توانید از یک متخصص اطفال پشتیبانی بگیرید. زمان مراجعه به پزشک می‌توانید برای یافتن جواب سوال تخصص اطفال چیست نیز از او مشاوره بگیرید.

چاقی در کودکان را چطور می‌توان درمان کرد؟

راهکارهای موثر بسیاری برای درمان چاقی کودکان وجود دارد. از با اهمیت ترین راه حلهای درمان چاقی کودکان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

مراجعه به متخصص تغذیه برای درمان چاقی کودکان

قدم اول برای درمان اضافه وزن در کودکان، مراجعه به متخصص تغذیه است. متخصص تغذیه با بازدید دقیق حالت سلامتی کودک، یک برنامه غذایی سالم و مشابه با نیازهای او طراحی می‌کند.

کنترل خوراکی‌ها و تحول رژیم غذایی برای درمان چاقی در کودکان

کنترل خوراکی‌ها و تحول رژیم غذایی برای درمان چاقی در کودکان شامل ترویج عادت‌های غذایی سالم است. باید غذاهای مغذی همانند میوه‌ها، سبزیجات و پروتئین‌های کم‌چرب را جانشین غذاهای فرآوری‌شده کرد. با پشتیبانی متخصص تغذیه، می‌توانید یک برنامه غذایی مشابه با نیازهای کودک‌تان طراحی کنید که به افت وزن و بهبود سلامت او پشتیبانی کند.

درمان چاقی کودکان با چکاپ منظم

با چکاپ منظم، پزشک می‌تواند تغییرات وزن، رشد و سلامت کودک را زیرنظر داشته باشد. این کار به تنظیم برنامه غذایی، فعالیت بدنی و درصورت‌نیاز دارودرمانی پشتیبانی می‌کند. هم‌این چنین، از پیشرفت بیماری‌های مرتبط با چاقی نیز پیشگیری خواهدکرد.

تحول سبک زندگی برای درمان چاقی در کودکان

تحول سبک زندگی یکی از با اهمیت ترین قدم‌های درمان چاقی کودکان است. ازجمله این تغییرات، می‌توان به افزایش تحرک و ورزش، غذا نخوردن جلوی تلویزیون، افت خوردن تنقلات، خواب کافی و کنترل خوراکی‌ها اشاره کرد.

دارودرمانی از راه حلهای درمان چاقی کودکان

بعضی اوقات اوقات، امکان پذیر پزشک در کنار رژیم غذایی برای افت وزن، داروهای موثر در این روال را نیز تجویز کند. داروهای درمان چاقی کودکان شامل موارد زیر خواهد شد:

• داروی مهارکننده لیپاز گوارشی و سیبوترامین
• داروی مهارکننده جذب سروتونین و نورآدرنالین
• عامل هیپوگلیسمی و متفورمین برای کنترل قند خون

دارودرمانی برای کنترل چاقی کودکان طبق معمول وقتی مورد منفعت گیری قرار می‌گیرد که تغییرات سبک زندگی و رژیم غذایی کافی نباشند.

عمل جراحی برای درمان چاقی در کودکان

جراحی لاغری کودکان تنها در موارد زیاد خاص و با تایید پزشک متخصص پیشنهاد می‌بشود. این روش درمانی طبق معمول برای کودکانی که چاقی شدید و عوارض جدی دارند امکان پذیر تجویز بشود. بااین‌حال، سن قانونی برای انجام این جراحی طبق معمول بین ۱۶ تا ۷۰ سالگی است.
درمان سریع چاقی کودکان یک مقصد نادرست است. افت وزن سریع و ناگهانی زیان اور است و می‌تواند عوارض جدی برای سلامتی داشته باشد.

بهترین راه‌حل برای تسریع روال درمان چاقی کودکان، مراجعه به دکتر اطفال است. این متخصص با بازدید شرایط کودک و علل و عوامل چاقی می‌تواند بهترین روش درمان در مختصر‌ترین زمان ممکن را نظر دهد. درمان چاقی کودکان طب سنتی به راه حلهای طبیعی و سنتی برای درمان و مدیریت اضافه‌وزن در کودکان اشاره دارد. این راه حلها شامل منفعت گیری از گیاهان دارویی، تغییرات در رژیم غذایی، تشویق به مصرف غذاهای سالم و افت مصرف مواد غذایی فرآوری‌شده است.

آیا می‌توان از چاقی کودکان پیشگیری کرد؟

برای درمان چاقی کودکان دارو درصورت‌نیاز و منفعت گیری از راهکارهای ساده می‌توانند موثر باشند. مراعات راهکارهای زیر، نقش بسیاری در جلوگیری از ابتلای کودکان به چاقی دارند:

• مصرف غذاهای آماده و فراوری‌شده همانند سوسیس و کالباس را افت دهید.
• ساعت فعالیت‌های بدون‌تحرک همانند بازی‌های کامپیوتری را افت دهید.
• با ثبت نام کودک در کلاس‌های ورزشی، او را به تحرک بیش‌تر تشویق کنید.
• تشویق کودک به بازی با هم‌سالان خود نیز می‌تواند موثر باشد.
• ساعاتی از روز را به کودک خود تعلق دهید. او را به پارک و محل بازی ببرید تا تحرک داشته باشد.
• مصرف غذاهای فست فودی را افت دهید.
• مصرف مواد غذایی شیرین در کودک را کنترل کنید.
• لبنیات کم‌چرب را در برنامه غذایی کودک قرار دهید.
• غذاها را با منفعت گیری از روغن‌های گیاهی و سالم بپزید.
• غذاهای کم‌روغن، بخارپر و آب‌پز را به جای غذاهای پرچرب در برنامه غذایی کودک قرار دهید.
• به‌جای سس‌های صنعتی و آماده، از سس‌های خانگی منفعت گیری کنید.

علت چاقی کودکان طبق معمول ترکیبی از عوامل ژنتیکی، عادات غذایی نامناسب، کم‌تحرکی و تاثیرات اجتماعی و محیطی است. چاقی کودکان خود علتابراز بیماری‌های مرتبط با چاقی کودکان می‌بشود. بهترین روش درمان، مراجعه به متخصص اطفال است. این متخصص آشنایی و دانش کافی برای درمان بیماری های کودکان شامل چاقی و اضافه وزن را دارد. برای ثبت نوبت بهترین متخصص اطفال در شهر خودتان، به پلتفرم آنلاین و پزشکی دکتردکتر مراجعه کنید.

منبع های:

mayoclinic.org
nhs.uk
ncbi.nlm.nih.gov
who.int

سوالات متداول چاقی کودکان

برچسب‌ها:

اشتراک گذاری