نقشه راه چیست و چطور تهیه می‌بشود؟

هر سازمان یا کسب‌وکاری برای رسیدن به پیروزی نیاز به تعیین مقصد دارد، اما آیا تعیین مقصد در ذهن برخی از اعضای مهم کافی است؟ آیا ملزوم نیست که دیگر اعضای سازمان و همه افراد دچار کار درکی از اهداف و مسیر پیش رو داشته باشند؟ بدون شک نمی‌توان بدون فهمیدن مشترک و هم‌راستاکردن سایرین به هدفی که مؤسسان سازمان تعیین کرده‌‌اند، دست یافت. به این منظور از ابزاری به‌نام نقشه راه منفعت گیری می‌بشود. اما نقشه راه چیست؟ نقشه راه همانند تابلویی آشکار است که به همه اعضای مجموعه مشخص می کند کجا هستیم و می‌خواهیم کجا برویم. در این مقاله، درمورد ویژگی‌های نقشه راه مؤثر، انواعش و نکات مهم برای ترسیمش سخن بگویید می‌کنیم.

نقشه راه چیست؟

نقشه راه نقشه‌ای تصویری از اهداف تیم یا سازمان است. هر تیمی پیش از اغاز کار او اهدافی را در نظر می‌گیرد، اما بعضی اوقات اوقات افراد این اهداف را فراموش می‌کنند یا اهمیت آنها را از یاد می‌برند. نقشه راه روشی ساده برای همه‌فهمیدن‌کردن این اهداف و نمایش آن به همه اعضای تیم است. سازمان‌ها و شرکت‌ها برای آنکه بتوانند اهداف مجموعه را به همه نمایش دهند، از نقشه راه منفعت گیری می‌کنند.

نقشه راه همه اهداف و راهبردها را در قالب یک عکس نمایش می‌دهد، به این علت می‌توان آن را ابزار ارتباطی مؤثری برای تعامل با همه افراد سازمان یا تیم دانست. اطلاعاتی که نقشه راه مؤثر باید به سایرین انتقال دهد، عبارت‌اند از:

• ربط و پیوستگی اهداف و راهبردهای گوناگون و جایگاه هرکدام در روال رسیدن به مقصد کلی سازمان؛
• نمایش منبع های موردنیاز برای رسیدن به هریک از اهداف؛
• تخمین زمان رسیدن به اهداف؛
• ارتباطات بین قسمت‌های گوناگون مجموعه.

اهمیت نقشه راه چیست؟

۱. تشکیل هماهنگی و توافق بین اعضا

نقشه راه به همه اعضای سازمان مشخص می کند که چه اهداف و برنامه‌‌هایی وجود دارند. به این علت علتایجاد فهمیدن مشترک بین اعضا می‌بشود.

۲. ربط بهتر

نقشه راه امکان تعامل و ربط فراگیر بین اعضای گوناگون سازمان را فراهم می‌کند. هنگامی اکثر افراد از اهداف و برنامه‌ها مطلع باشند، زیاد تر دچار تحقق آنها خواهد شد.

۳. نمایش بهتر برنامه‌ها

هنگامی که نقشه راهی در کار باشد، همه آنچه نیاز است در یک عکس کلی به نمایش درمی‌آید. درنتیجه افراد مجموعه فهمیدن بهتری از آنها خواهند داشت. ما انسان‌ها تصاویر را بهتر از نوشته‌ها و طومارها برای می‌سپاریم.

۴. خارج‌کردن قسمت‌های گوناگون از فعالیت جزیره‌ای

بعضی اوقات اوقات در نبوده است نقشه راه، قسمت‌های گوناگون سازمان ربط خود را از دست خواهند داد. آنها دچار کار خودند و توجهی به تأثیر کارشان بر قسمت‌های دیگر ندارند. با نقشه راه، مدیران و اعضای هر قسمت‌ فهمیدن بهتری از تأثیر کار خود بر دیگران خواهند داشت.

نقشه راه چه ویژگی‌هایی باید باشد؟

این که نقشه راه چه شکلی داشته باشد، بستگی به نوع کاری دارد که شما انجام می‌دهید. بااین‌حال، مواردی هست که باید در ترسیم هر نقشه راهی در نظر گرفت.

۱. انعطاف‌پذیر باشد

امکان پذیر تعیین راهبردها به کاری پیچیده و مبهم تبدیل بشود. بعد باید شفاف‌ترین و کلی‌ترین آنها را در نقشه راه منفعت گیری کنید.

۲. مشارکتی باشد

بهترین راه برای همسوکردن دیگران با نقشه راه چیست؟ شراکتدادن آنها در ترسیم آن. زمان مطرح نقشه راه به برتری‌ها، نگرانی‌ها و اعتراضات سهام‌داران و تصمیم‌گیرندگان دقت کنید. اگر آنها در ابتدای امر شراکت کنند، قطعا در ادامه زیاد تر همراهی خواهند کرد.

۳. زیبایی بصری داشته باشد

طراحی چشم‌نواز و رنگ‌بندی قسمت‌های گوناگون نقشه راه به مخاطبان پشتیبانی می‌کند تا آن را بهتر فهمیدن کنند. نقشه را باید به گونه‌‌ای باشد که چشم تماشاچیان (برای مثال سهام‌داران و هیئت‌مدیره) را به خود جلب کند.

۴. رابطه قسمت‌های گوناگون را نشان دهد

اگر نقشه راه برای سازمانی با قسمت‌های گوناگون طراحی می‌بشود، حتما باید روابط طولی و عرضی بین قسمت‌های گوناگون سازمان را نشان دهد. برای مثال اگر بخشی به قسمت دیگر وابسته است، این وابستگی باید با عناصری همانند خطوط جهت‌دار معلوم بشود.

۵. اطلاعات مهم در آن درج بشود

اطلاعات مهم همانند تاریخ رسیدن به اهداف مهم (برای مثال تشکیل اولین محصول) و دیگر داده‌هایی که امکان پذیر بیانگر رسیدن به دستاوردی مهم باشند، باید در نقشه راه آورده شوند.

انواع نقشه‌ راه

۱. نقشه راه بدون بازه وقتی

ساده‌ترین نقشه راه که فاقد بازه وقتی است، به درد سازمان‌ها و کسب‌وکارهایی می‌خورد که تازه کارشان را اغاز کرده‌‌اند. نبوده است بازه وقتی این نقشه را زیاد انعطاف‌پذیر می‌کند. از نظر دیگر اهداف برخی سازمان‌ها به‌علت ماهیت کارشان مدام تحول می‌کند. این چنین نقشه‌ای برای این دسته از سازمان‌ها نیز مناسب است.

۲. نقشه راه ترکیبی

در این نقشه راه، بازه‌های وقتی تخمینی تعیین خواهد شد. برای مثال برای رسیدن به مقصد به‌جای تعیین یک روز اشکار، بازه وقتی یک‌ماهه تعیین می‌بشود. خوبی این نقشه وجود بازه وقتی است که تیم‌ها را به تکاپوی زیاد تر می‌اندازد، اما به آنها فشاری برای پایان کار در یک روز اشکار داخل نمی‌کند.

۳. نقشه راه با ضرب‌العجل اشکار

نقشه راه مبتنی بر تاریخ‌های دقیق مقداری سخت‌گیرانه است، اما برخی سازمان‌ها که کار حساسی دارند، از آن منفعت می‌برند. برای مثال در پروژه منهتن که به ساخت اولین بمب اتم انجامید، ضرب‌العجلی دقیق برای آزمایش اول بمب اتم تعیین شده می بود. سازمان‌هایی که باید حتما در یک زمان اشکار به مقصد خود برسند، از این نقشه راه منفعت گیری می‌کنند.

چطور نقشه راه ترسیم کنیم؟

۱. اهداف خود را تعیین کنید

تعیین مقصد اولین قدم در ترسیم نقشه راه است. مقصد چارچوب حرکت شما را اشکار می‌کند. با یافتن جواب سوال‌های زیر می‌توانید اهداف خود را شفاف‌تر تعیین کنید:

• کوششهای تیم من به چه سمت‌وسویی است؟
• چطور می‌توانم منبع های گوناگون را برای رسیدن به یک مقصد به کار بگیرم؟
• آیا مقصد من قابل‌اندازه‌گیری است؟
• چطور می‌توانم روندهای رسیدن به اهداف را طراحی و بر آنها نظارت کنم؟
• زمان‌بندی مقصد من چطور است؟ آیا اهدافم طویل مدت‌اند یا مختصر‌زمان؟

۲. مسیر رسیدن به مقصد‌ را اشکار کنید

چه راه حلها و راهکارهایی برای تحقق اهداف الزامی‌اند؟ هر قسمت یا هر تیم چه کارهایی باید انجام بدهند؟ اینها عناصری می باشند که باید در طراحی نقشه راه لحاظ شوند.

۳. حالت سازمان یا تیم خود را برسی کنید

نقشه راه باید مسیری را که قرار است طی کنیم نشان دهد. بعد با برسی کارکرد قسمت‌های گوناگون درمی‌یابید که کدام قسمت‌ها در راستای رسیدن به اهدف و کدام‌یک خلاف آن فعالیت می‌کنند. با برسی سازمان می‌توان اهداف و مسیر رسیدن به آنها را بر مبنای اهداف بازتعریف کرد. برای مثال فکر کنیم شما تصمیم دارید بازار محصول خود را گسترش دهید. در این حالت با برسی دقیق می‌توانید بفهمید که چه مسیری را باید در نقشه راه تعریف کنید.

نقشه راه تشکیل محصول

نقشه راه تشکیل یک محصول از متداول‌ترین نقشه‌های راه است که مدیران تشکیل محصول آن را ترسیم می‌کنند. مدیر محصول با طراحی نقشه راه و نشان‌دادنش به قسمت‌های گوناگون مطمعن حاصل می‌کند که همه قسمت‌ها فهمیدن کلی از محصولی که قرار است تشکیل بشود دارند. فکر کنیم می‌خواهیم یک ماشین تشکیل کنیم. مدیر محصول با اشراف به مرحله های تشکیل و قطعاتی که باید کنار هم جمع شوند تا محصول نهایی را بسازند، نقشه راهی را اشکار می‌‌کند که هرکدام از شرکت‌های تابعه باید طی کنند تا محصول نهایی آماده بشود. این نقشه راه به سهام‌داران و هیئت‌مدیره امکان می‌دهد تا بر روال کلی تشکیل محصول نظارت کنند.

توانایی‌ ترسیم نقشه راه دارید؟

اگر توانایی‌ای از طراحی نقشه راه دارید، آن را با ما و مخاطبان به اشتراک بگذارید. اگر مدیر یک سازمان هستید، برای ما بنویسید که نقشه راه چطور به فهمیدن فراگیر اهداف سازمان شما پشتیبانی کرده است.

منبع های دیگر: indeed

جلسات خود را به موثرترین شکل ممکن مدیریت کنید.
و از اتلاف هزاران ساعت زمان در سازمان جلوگیری کنید.