کیپی گوش با حس پربودن گوشها و سختشنیدن صداها همراه میبشود. گوشهای کیپ حس ناخوشایندی بههمراه میآورند و حتی علتخواهد شد که طعمها را هم خوب نچشید. کیپشدن گوش با ماده مومی درونش یا بهواسطه عوامل جدیتری همانند حساسیت، پرشدن با آب، عفونت و… رخ میدهد. برای درمان این حالت باید از قطرههای مخصوص، کمپرسها و داروهای بینسخه منفعت گیری کنید. اگر مشکل جدیتر باشد و برای مثال گوشتان عفونی شده، ملزوم است که ریشه مشکل را درمان کنید.
در این مقاله از مجله سلامت و پزشکی دکتردکتر از کیپشدن گوش، علائم، دلایل، عوارض، درمانها و شیوه تشخیص برایتان میگوییم. مطالعه این مقاله به نزدیک به ۶ دقیقه زمان نیاز دارد.
گرفتگی یا کیپی گوش چیست؟
گرفتگی یا کیپی گوش در تاثییر جمعشدن ماده مومی درون آن رخ میدهد. موم گوش در تمیزکردن جرم گوش و مجرای آن و جلوگیری از ورود مواد زائد نقش محافظتی دارد. این جرم بهطور معمول نرم است، اما می تواند سفت و زیاد بشود و انسداد بهوجود بیاورد.
هنگامی که موم در کانال گوش تجمع میکند، مانع از رسیدن امواج صوتی به پرده گوش میبشود. بعضی اوقاتاوقات هم قرارگرفتن در ارتفاعات یا دلایل فرد دیگر نظیر حساسیتها علتکیپشدن گوش خواهد شد.
گرفتگی گوش از اعصاب و تغییرات مربوط به آن هم ناشی است. گوش داخلی نسبت به تغییرات مایعات و جریان خون زیاد حساس عمل میکند. اگر قلب تند بزند و/یا سختی خون به علت حس اضطراب بالا برود (و/یا اگر بیماری قلبی دارید)، گوشها زیاد سریع تحت تأثیر قرار میگیرند.
علائم همراه با گرفتگی گوش
کیپشدن گوش با ابراز نشانههایی بهشرح زیر همراه است:
- کمشدن شنوایی
- حس درد
- سرگیجه
- پیچیدن صدا زنگ در گوش
دلایل کیپی یا گرفتگی گوش
علت کیپشدن گوش راست یا چپ ریشه در مشکلات و موقعیتهای مختلفی دارد. در ادامه به چند مورد از با اهمیت ترینها اشاره میکنیم. بعضی اوقاتاوقات، مشکل زیاد ساده است و برای مثال، گرفتگی گوش سپس از استخر رخ میدهد.
این چنین مواردی یا گرفتگی گوش سپس از حمام جدی نیستند و سریع رفع خواهد شد. در برخی موارد هم نوشته پیچیده است و نیاز به پیگیری جدیتری وجود دارد. در این اوقات، باید به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید.
انسداد شیپور استاش
اختلال کارکرد شیپور استاش (ETD) یکی از دلایل احتمالی گرفتگی گوش است. شیپور استاش گوش میانی را به گلو متصل میکند. مایع و مخاط از طریق این لوله از گوش به پشت گلو میروال.
بعضی اوقاتاوقات، مایع و مخاط به جای سرازیرشدن در گلو در گوش میانی اسیر خواهد شد و گوش را مسدود میکنند. این انسداد طبق معمول با عفونتی همانند سرماخوردگی، آنفولانزا یا سینوزیت همراه است. رینیت آلرژیک هم میتواند علتانسداد شیپور استاش بشود. گرفتگی گوش و کرونا هم دور از انتظار نیست و طبق معمول رخ میدهد.
دیگر علائم انسداد ناشی از عفونت یا آلرژی عبارتاند از:
- آبریزش بینی
- سرفه
- عطسه
- گلو درد
قرارگرفتن در ارتفاع
شیپور استاش مسئول یکسانکردن سختی در گوش میانی هم هست اما همیشه در زمان تحول سریع ارتفاع نمیتواند سختی را به درستی متعادل کند. در نتیجه تحول سختی هوا در گوش حس میبشود.
امکان پذیر، برخی از افراد در طول غواصی با کیپشدن گوش روبه رو شوند. گرفتگی گوش در رانندگی در جاده هم دور از انتظار نیست. در زیاد تر موارد، گرفتگی گوش سپس از پرواز و در زمان فرود رایج است.
گرفتگی گوش بعضی اوقات تنها عارضه جانبی تحول ارتفاع است. اما اگر همراه با درد، افت شنوایی یا سرگیجه باشد، به آن ضربه باروتروما یا گوش هواپیما میگویند. ضمن این که اگر سردرد، حالت تهوع یا تنگی نفس هم دارید، احتمالا دچار بیماری ارتفاع شده باشید.
عفونتهای گوش
عفونت هم میتواند عامل کیپی گوش و گرفتگی آن باشد. دو نوع عفونت گوش وجود دارد:
- عفونت و گرفتگی گوش خارجی (اوتیت خارجی یا گوش شناگر)؛ این مورد وقتی رخ میدهد که آب بعد از شنا در گوش باقی میماند. محیط مرطوب گوش در این موقعیت مستعد رشد باکتریها و قارچها است.
- التهاب و گرفتگی گوش میانی (اوتیت میانی)؛ این مورد وقتی رخ میدهد که میکروارگانیسمها به گوش میانی یعنی فضای پشت پرده گوش میرسند. این چنین چیزی عارضهای از یک عفونت تنفسی است و هم درد و تب بههمراه دارد و هم اعتدال و شنوایی را تحت تأثیر قرار میدهد.
گرفتگی گوش از جرم
جرم گوش با تمیزکردن مجرای آن و جلوگیری از ورود مواد زائد به داخلش از این عضو محافظت میکند. جرم مومی نرم است اما داشتن موم بیشتر از حد میتواند علتانسداد جرم گوش بشود. این حالت با ابراز مشکلات فرد دیگر همانند سرگیجه و کمشدن سطح شنوایی همراه میبشود. گرفتگی گوش سپس از شستوشو از بین میرود.
کلستئاتوم
کلستئاتوم (Cholesteatoma) رشد پوست پشت پرده گوش است. این حالت ناشی از عفونت گوش میانی یا مادرزادی است. کلستئاتوم کیپی و گرفتگی گوش را بههمراه دارد. علائم دیگر آن هم کمشنوایی تدریجی و ترشحات بدبو از گوش می باشند.
آلرژی یا حساسیت
در طول فصل آلرژی، مواد حساسیتزا همانند گرده گیاهان میتوانند علتالتهاب و تورم در شیپور استاش شوند. این تورم لولههای شنوایی را مسدود و از رسیدن صدا به پرده گوش جلوگیری میکند. این چنین موقعیتی با حس پربودن گوش و سختی در آن همراه میبشود.
علاوه بر این، تجمع مایع به علت احتقان بینی هم تبدیل گرفتگی گوش میبشود. اگر این حالت سپس از چند روز از بین نرود و گرفتگی گوش طویلزمان بشود، باید حتما به پزشک مراجعه کنید.
گوش شناگر
گوش شناگر (اوتیت خارجی) به گفتن عفونت گوش خارجی هم شناخته میبشود. این حالت وقتی اتفاق میافتد که آب سپس از شنا در داخل گوش شما باقی بماند. محیط مرطوب اجازه میدهد تا باکتریها و قارچها در داخل کانال گوش رشد کنند. دیگر علائم گوش شناگر عبارتاند از:
- تب
- سرخی
- تخلیه مایع
- ترشح چرک
گرفتگی گوش در بارداری
دلایل بسیاری برای مسدودشدن و گرفتگی گوش و بینی در دوران بارداری وجود دارد. در نتیجه تغییرات بارداری که علتتورم پوشش بینی میبشود، لولهای که بینی را به گوشها متصل میکند (شیپور استاش)، به راحتی مسدود میبشود. عمل های سادهای همانند مصرف ضداحتقانها یا اسپریهای بینی در صورت تجویز پزشک به از بین بردن این کیپشدن پشتیبانی میکنند.
عوارض کیپی یا گرفتگی گوش
کیپی و گرفتگی پرده گوش با عوارض ناخوشایندی همراه است. برای مثال:
- ابراز درد در سطوح گوناگون
- از دستدادن شنوایی
- وزوز گوش (شنیدن صداها از داخل بدن)
- خارش در گوش یا اطراف آن
- عفونتهای گوش
- گرفتگی گوش و سرگیجه
اگر انسداد شدید باشد و زمان بسیاری طول بکشد، سختی کم در گوش میانی مایعات را از بافت اطراف و رگهای خونی بیرون میکشد. به این علت گوش میانی پر از مایع میبشود. سرماخوردگی یا آلرژی میتواند علتبستهشدن پوشش لوله استاش بشود. برای همین است که درمان کیپشدن گوش در سرماخوردگی واجب و ضروی است.
تشخیص گرفتگی گوش
پزشکان با نگاهکردن به گوش فهمید خواهد شد که آیا جرم گوش را مسدود کرده است یا خیر. در این مسیر از ابزار خاصی موسوم به اتوسکوپ برای بازدید گوش داخلی منفعت گیری میبشود.
این دستگاه داخل گوش را روشن میکند و عکس بزرگی از آن در اختیار متخصص قرار میدهد. اگر کیپی گوش آزارتان میدهد، حتما به پزشک مراجعه کنید. یکی از بهترین و سادهترین راه حلها برای شناسایی بهترین متخصصان و دریافت نوبت دکتر از آنها هم مراجعه به سامانه دکتردکتر است.
درمان کیپی یا گرفتگی گوش
برای از بین بردن کیپی گوش، عمل های مختلفی وجود دارد که بنا به نوع گرفتگی باید از آنها منفعت گیری کنید. در ادامه به راه حلهای درمانی گوناگون اشاره شده است:
مصرف داروهای بدون نسخه | منفعت گیری از ایبوپروفن یا ناپروکسن سدیم |
منفعت گیری از قطره | پراکسید هیدروژن یا پراکسید کاربامید و قطره گلیسیرین فنیکه |
اسپریهای بینی | اسپری و قرصهای خوراکی ضداحتقان |
شستوشوی گوش | شستن گوش با دستگاه در مطب پزشک |
درمانهای خانگی | استشمام بخار-منفعت گیری از انگشت روغنهای گیاهی- تحول موقعیت و زاویه گوش کمپرس گرم-جویدن آدامس |
منفعت گیری از داروهای بدون نسخه
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) همانند ایبوپروفن یا ناپروکسن سدیم میتوانند به افت التهابی پشتیبانی کنند که علتانسداد گوش وگوش درد بزرگسالان میبشود. مصرف این داروها درد و سختی را کم میکند.
مصرف قطرههای مخصوص
قطرههای گوش پراکسید هیدروژن یا پراکسید کاربامید و قطره گلیسیرین فنیکه میتوانند به داخل گوش چکانده شوند. برای ریختن قطره، سر خود را در یک زاویه نگه دارید و تکان ندهید.
اسپریهای بینی یا ضداحتقانهای خوراکی
اسپریهای بینی بدون نیاز به نسخه و ضداحتقانهای خوراکی میتوانند در زمان کیپی گوش ناشی از پرواز هواپیما یا مشکلات سینوسی سودمند باشند. از این داروها زیاد تر برای پیشگیری منفعت گیری میبشود تا درمان.
شستوشوی گوش در مطب پزشک
با شستوشوی گوش، جرم حاضر در آن نرم و روان میبشود. این کار باید از سوی متخصص صورت بگیرد تا آسیبی به گوشتان داخل نشود. در صورتی که دچار یکی از حالتهای زیر هستید هم نباید بهسراغ منفعت گیری از این روش بروید:
- پرده گوش صدمه دیده است.
- سیستم ایمنیتان ضعیف است.
- دچار گرفتگی ناشی از سندروم گوش شناگر هستید.
درمان خانگی کیپ شدن گوش
این درمانهای خانگی برای از بین بردن گرفتگی گوش طبق معمول پیشنهاد خواهد شد:
- تحول موقعیت و زوایه سر و گوش
- روغنهای گیاهی همانند زیتون
- استشمام بخار
- جویدن آدامس
- کمپرس گرم
راه حلهایی همانند جرمگیری و از بین بردن گرفتگی گوش با پیاز نقل میبشود اما نباید بیگدار به آب بزنید و راهکارهای غیرعلمی را امتحان کنید.
چه وقتی به پزشک مراجعه کنیم؟
برای گرفتگی گوش با آب یا موارد سادهتر نیازی به مراجعه به پزشک ندارید اما اگر نمیتوانید با درمانهای خانگی گوشهایتان را باز کنید، مراجعه به پزشک الزامی میبشود. در صورت تجمع موم، متخصص عمل به خارجسازی جرم میکند. پزشکان ابزارهای مخصوصی را بهکار میگیرند تا موم از گوشها خارج بشود. در برخی از موارد هم پزشک عمل به شستوشوی گوش با محلول آب و نمک میکند.
اگر سوال و ابهامی درمورد کیپی گوش در ذهنتان باقی مانده است، حتما ما را در جریان بگذارید تا بهپشتیبانی متخصصان در رسیدن به جواب به شما پشتیبانی کنیم.
سوالات متداول گرفتگی گوش
منبع های: