نزدیک بینی نوعی بیماری رایج بینایی است که در آن اجسام نزدیک آشکار به نظر میرسند، اما اجسام دورتر تار دیده خواهد شد. این حالت وقتی اتفاق میافتد که شکل چشم یا شکل تکههای خاصی از آن علتخم شدن (انکسار) نادرست پرتوهای نور میبشود. پرتوهای نور بهجای متمرکزشدن روی بافتهای عصبی پشت چشم (شبکیه)، در جلوی شبکیه متمرکز خواهد شد. نزدیک بینی طبق معمول در دوران کودکی و نوجوانی تشکیل و بین ۲۰ تا ۴۰ سالگی پایدارتر و ثابت میبشود. این مشکل در زیاد تر موارد حالت ارثی دارد و پیشگیری از آن مقدور نیست. برای تشخیص هم نیاز به معاینه بیناییسنجی وجود دارد. برای درمان عوارض نزدیکبینی از لنز، عینک یا جراحی انکساری منفعت گیری میبشود.
در این مقاله به علت، علائم و درمان نزدیکبینی میپردازیم. برای مطالعه نوشته پیش رو به ۴ دقیقه زمان نیاز دارید.
اگر سوالی در رابطه با نزدیکبینی چشم دارید، میتوانید در انتهای همین صفحه و در تکه نظرات بنویسید تا پزشک جواب دهد.
نزدیک بینی چشم چیست؟
نزدیک بینی به این معنی است که مبتلایان به آن میتوانند اجسامی را که در فاصله نزدیک می باشند، بهوضوح مشاهده کنند اما در دیدن اجسام دورتر مشکل دارند. به گفتن مثال، اگر شخصی نزدیکبین باشد، امکان پذیر نتواند تابلوهای بزرگراه را از دور مشاهده کند و تنها وقتی آنها را میبیند که در نزدیکیشان قرار بگیرد.
نزدیک بینی درصد قابل توجهی از افراد را تحت تاثییر قرار میدهد. این اختلال تمرکز طبق معمول با عینک، لنزهای تماسی یا جراحی اصلاح میبشود. این چنین مشکلی درمیان کودکان مدرسهای به شدت در حال افزایش است. کارشناسان چشم انتظار دارند این روال در دهههای آینده ادامه اشکار کند.
علائم نزدیک بینی
افراد نزدیکبین نشانههای زیر را توانایی میکنند:
- خستگی زمان رانندگی، ورزشکردن یا نگاهکردن به فاصله دور
- تار و مبهمبودن اشیای دور
- خستگی چشم
- سردرد
برخی از علائم دیگر نزدیکبینی که باید مواظب بروزشان در کودکان باشید هم عبارتاند از:
- کارکرد ضعیف در مدرسه
- مختصر شدن دامنه دقت
- نگه داشتن اجسام نزدیک صورت
در زیاد تر موارد، نزدیک بینی خفیف است و به راحتی با عینک، لنزهای تماسی یا جراحی انکساری کنترل میبشود.
علت نزدیک بینی
اگر نزدیکبین هستید، بهگمان زیاد، حداقل یک یا هر دو والدینتان هم به آن مبتلا می باشند. متخصصان چشم تا این مدت از علت ضعیف شدن و نزدیک بینی چشم یقین نیستند، اما اعتقاد دارند که ترکیبی از عوامل ارثی و محیطی در بروزش نقش دارند.
علاوهبر مقوله ارثیبودن، باید به تاثییر سبک زندگی در ابراز این مشکل هم اشاره کنیم. مطالعه زیاد یا کارکردن با رایانه میتواند عامل ابتلا به نزدیکبینی چشم باشد.
نزدیک بینی طبق معمول در دوران کودکی ظاهر میبشود. این حالت میتواند در اغاز دوران کودکی بدتر بشود، اما در آخر سالهای نوجوانی از بین برود.
از آنجایی که نور داخل شده به چشم به درستی متمرکز نمیبشود، تصاویر نامشخص می باشند. انگار نور نورافکن بهدرستی بهسمت مناسب هدایت نمیبشود و در نتیجه نمیتوانید بهطور آشکار، اشیای پیش رو و نقاط گوناگون در میدان دید را ببینید.
انواع نزدیک بینی
متخصصان چشم، نزدیک بینی را به طور کلی به دو دسته تقسیم میکنند:
- نزدیکبینی ساده
- نزدیکبینی پاتولوژیک
افراد مبتلا به نزدیک بینی ساده لنزهای تماسی یا عینک دارند تا آشکارتر ببینند. در حالی که امکان دارد، افراد مبتلا به نزدیکبینی پاتولوژیک حتی با لنزهای اصلاحی هم نتوانند دید راحتی داشته باشند.
عوامل خطر نزدیک بینی
منظور از عوامل خطر یا ریسکفاکتورها همان شرایط و دلایلی است که امکان ابتلا به نزدیکبینی را افزایش خواهند داد:
- سابقه خانوادگی نزدیک بینی
- سپرینکردن زمان بسیاری در فضای باز
- صرف زمان بسیاری برای انجام کارهایی همانند خیرهشدن به صفحه نمایش گوشی هوشمند یا رایانه
برخی از قومیتها و نژادها زیاد تر از سایرین در معرض ابتلا به مشکل نزدیکبینی می باشند.
عوارض نزدیک بینی
برخی از موارد نزدیکبینی پاتولوژیک میتواند تبدیل بیماریهای چشمی جدیتر بشود، از جمله:
- آب مروارید
- گلوکوم
- نوروپاتی بینایی
- جداشدگی شبکیه
- نئوواسکولاریزاسیون (تشکیل رگهای خونی ناخواسته در چشم)
پیشگیری نزدیک بینی
اگر نزدیکبینی حالت ارثی داشته باشد، جلوگیری از آن مقدور نیست اما برخی از متخصصان چشم بر این باورند که امکان پذیر بتوانید خطر ابتلا به نزدیکبینی را با مراعات نکات زیر افت بدهید:
- صرف زمان کافی در بیرون از منزل
- محدودکردن زمان سپریشده در روبه رو نمایشگرها
- افت زمان انجام کارهایی همانند مطالعه یا خیاطی
تشخیص نزدیک بینی
برای بازدید حالت و تست نزدیک بینی چشمها باید به چشمپزشک مراجعه کنید. در ابتدا از شما خواسته میبشود که به تابلویی از حروف روی نمودار چشمی از فاصلهای اشکار نگاه کنید تا حالت دیدتان برسی بشود.
سپس، از یک رتینوسکوپ روشن برای اندازهگیری نحوه انعکاس نور شبکیه منفعت گیری میبشود. امکان دارد که در مسیر تشخیص از فوروتر هم منفعت گیری بشود. فوروتر ابزاری است که مقدار عیب انکساری چشم را با قراردادن مجموعهای عدسی در روبه رو چشمها اندازهگیری میکند.
درمان نزدیک بینی چطور است؟
عینک یا لنزهای تماسی میتوانند نزدیک بینی را در کودکان و بزرگسالان اصلاح کنند. برای بزرگسالان انواع مختلفی از جراحیهای انکساری هم وجود دارند.
در رابطه نزدیک بینی، نسخه شما برای عینک یا لنزهای تماسی یک عدد منفی است، همانند -۳.۰۰. هرچه این عدد زیاد تر باشد، باید از عدسیهای نیرومندتری منفعت گیری کنید. لنز یا عینک علتمیبشود که نور روی شبکیه چشم متمرکز و دید از راه دور بهتر بشود. راه حلهای زیر برای درمان نزدیکبینی کاربرد دارند.
درمانهای رایج | منفعت گیری از عینک و لنز |
درمانهای طبیعی | سبک زندگی سالم، استراحتدادن به چشم، تمرین ورزشی عضلات چشم |
راه حلهای جراحی و عمل | درمان CRT یا ارتوکراتولوژی، لیزیک، لازک، PRK، لنزهای فیکیک، کاشت لنز داخل چشم |
عینک
عینک محبوبترین راه برای اصلاح نزدیک بینی و مشکلات دیگر چشم همانند دوربینی است. برخی از افراد نیاز به منفعت گیری مداوم از عینک دارند تا آشکار ببینند. برخی دیگر هم میتوانند فقط برای تماشای تلویزیون، رانندگی یا دیدن تخته کلاس از عینک منفعت گیری کنند. همهچیز وابسته به شماره چشم است.
لنزهای تماسی
برای از بین بردن عیوب انکساری چشم همانند نزدیکبینی، امکان منفعت گیری از لنزهای تماسی هم وجود دارد. باید دقت کنید که نگهداری از این لنزها و قراردادنشان روی چشم نیازمند دقت و مراعات بهداشت است.
قطره برای درمان نزدیکبینی چشم
مطالعات نشان خواهند داد که منفعت گیری از قطرههای چشمی همانند آتروپین برای کنترل نزدیک بینی موثر است. احتمالا منفعت گیری از اینها در برخی شرایط در کودکان سودمند واقع بشود. برای منفعت گیری و دیدن نتایج مثبت باید حتما زیر نظر پزشک باشید.
درمان طبیعی نزدیک بینی چشم
با مراعات نکات زیر میتوان گمان نزدیکبینی یا پیشرفت آن را کمتر کرد:
- سبک زندگی سالم
- انجام فعالیتهای مثبت از جمله آرامکردن چشمها به طوری که عضلات منقبض نشوند.
- با تمرینات عضلات چشم میتوانید آنها را تحکیم کنید. این درمان برای همه مبتلایان به نزدیکبینی مناسب نیست. بعد از معاینه چشم، چشم پزشک به شما خبر میدهد که آیا این گزینه برایتان مناسب است یا خیر.
دقت به این مسئله مهم است که نزدیکبینی با ورزش، داروهای گیاهی یا ماساژ قابل درمان نیست. درمان مناسب باید از نظر پزشک انجام بشود.
درمان نزدیک بینی بدون عینک
برای این که از عینک منفعت گیری نکنید، راه حلهای درمانی فرد دیگر هم وجود دارند. در ادامه با انواعی از تازه ترین روش درمان نزدیک بینی چشم بدون نیاز به عینک آشنا میشوید.
درمان CRT یا ارتوکراتولوژی
امکان پذیر که برخی از افراد مبتلا به نزدیک بینی خفیف، کاندیدای لنزهای تماسی انکساری موقت قرنیه باشند. در این روش، بهطور موقتی از لنزهایی منفعت گیری میبشود که شکل قرنیه را برای دید بهتر تحول خواهند داد.
لیزیک
عمل لیزیک رایجترین جراحی برای اصلاح نزدیکبینی است. در عمل لیزیک، پزشک از لیزر برای برش فلپ (لایه قرنیه) از بالای قرنیه، تحول شکل بافت داخلی آن و سپس گداشتن فلپ در جای خود منفعت گیری میکند.
لازک
در عمل لازک، چشم پزشک از لیزر منفعت گیری میکند تا فلپ (لایه قرنیه) را فقط از لایه بالایی (اپیتلیوم) قرنیه برش بدهد، لایههای بیرونی را تحول شکل بدهد و سپس فلپ را ببندد.
PRK مخفف کراتکتومی فوتورفکتومی
این مورد هم نوعی جراحی لیزری چشم است که برای اصلاح نزدیکبینی خفیف یا متوسط منفعت گیری میبشود. امکان پذیر دوربینی و/یا آستیگماتیسم را هم اصلاح کند. در این روش، چشمپزشک سطح جلوی قرنیه را میبرد و از لیزر برای تحول شکل سطح منفعت گیری میکند.
با این روال تلاش میکند که آن را صاف کند و به پرتوهای نور اجازه بدهد تا روی شبکیه متمرکز شوند. برخلاف لیزیک، چشمپزشک فلپ (لایه قرنیه) را برش نمیدهد و لایه بالایی قرنیه در عرض ۱ تا ۲ هفته مجدد رشد میکند. PRK برای افرادی است که قرنیههای نازکتری دارند یا سطح قرنیهشان ناهموار است.
لنزهای داخل چشمی فیکیک
این لنزها برای افرادی که نزدیک بینی بالایی دارند یا قرنیه آنها برای PRK یا لیزیک بیشتر از حد نازک است، گزینه مساعد بهنظر میرسند. متخصصان لنزهای داخل چشمی فیکیک (Phakic) را در داخل چشم، دقیقا در روبه رو لنز طبیعی قرار خواهند داد.
کاشت لنز داخل چشمی
این روش به چشمپزشک اجازه میدهد تا با جراحی، لنز جدیدی را در چشم قرار بدهد تا جانشین لنز طبیعی بشود. این روش قبل از تشکیل آب مروارید انجام میگیرد.
سوالات متداول نزدیک بینی چشم
منبع های: