سخن بگویید از تخصصهای پزشکی مربوط به زنان که میبشود، پای چند گفتن بهبین میآید. یکی از آنها، تخصص زنان و زایمان است و فرد دیگر دکتر زنان. پزشکانی که متخصص زنان می باشند، به بیماریها و حالتهای مربوط به زنان رسیدگی میکنند و به درمان مشکلاتی میپردازند که به سیستم تناسلی بانوان مربوط می باشند. افرادی با تخصص زنان و زایمان هم بهطور اختصاصی، به امور مربوط به بانوان در قبل، طول و سپس از بارداری رسیدگی میکنند.
در این مقاله، درمورد فعالیت متخصص زنان و زایمان، تحصیلات دکتر زنان، توانایی متخصصان این حوزه در درمان بیماریهای زنان خواهیم او گفت تا بدانید که تخصص زنان و زایمان چیست و دکتر زنان کیست. مطالعه این مقاله از مجله سلامت و پزشکی دکتردکتر، به نزدیک به ۵ دقیقه زمان نیاز دارد.
اگر پرسشی درمورد پزشکی زنان دارید، در همین صفحه و در آخر مقاله نقل کنید تا پزشک به شما جواب دهد.
تخصص زنان و زایمان چیست ؟
متخصص زنان و زایمان پزشکی است که مراقبتهای پزشکی و جراحی را در دوران قبل از بارداری، بارداری، زایمان و دوره بعد از آن اراعه میدهد. در واقع، اگر بخواهیم بهطور دقیقتر بگوییم که تخصص زنان و زایمان چیست، باید بگوییم که در این حوزه به امور مربوط به مراقبتهای دوران بارداری رسیدگی میبشود و عملهای جراحی زنان همانند سزارین هم صورت میگیرد.
فعالیت متخصص زنان و زایمان شامل موارد و حیطههای زیر میبشود:
- منفعت گیری از سونوگرافی، آزمایش خون، آزمایش ادرار و دیگر ابزارها برای نظارت بر بارداری
- مدیریت زایمان، از جمله القای زایمان، موارد اضطراری و تجویز داروهای مناسب
- غربالگری، معاینات و تستهای آزمایشگاهی قبل از تولد بچه
- اراعه مراقبتهای بعد از زایمان سزارین یا طبیعی تا شش هفته بعد از آن
- بازدید اندازه، رشد و موقعیت بچه در رحم
- تشخیص ناهنجاریهای مادرزادی
دکتر زنان کیست؟
متخصص زنان پزشکی است که در عرصه سلامت و باروری زنان تخصص دارد. افرادی با این تخصص به تشخیص و درمان مسائل مربوط به دستگاه تناسلی زنان میپردازند؛ این دستگاه شامل موارد زیر میبشود:
- رحم
- لولههای فالوپ
- تخمدانها
- سینهها
- جراحی زنان
برای همین همه بانوان برای حل مشکلات مرتبط با اندامهای خاص خود، باید به دکتر زنان مراجعه کنند.
تخصص زنان و زایمان چه فوقتخصصها و فلوشیپهایی دارد؟
برای آشنایی زیاد تر با این رشته پزشکی باید بدانید که تحصیلات تخصص زنان و زایمان چیست. افراد بعد از طیکردن چهار سال تحصیلی در رشته پزشکی عمومی میتوانند داخل دوره تخصص شوند و اغاز به تحصیل در عرصه زنان و زایمان کنند.
سپس از این که این دوره چهارساله به آخر میرسد، امکان ادامه تحصیل در سطح فوق تخصص و دریافت فلوشیپ مقدور میبشود. فوق تخصص هم دورهای ۲ تا ۳ساله برای متخصص زنان وزایمان است.
پزشکان این رشته میتوانند در دورههایی آموزشی و تخصصی موسوم به فلوشیپ زنان هم شرکت و تحصیلات خود را در بخشی خاص و تخصصی تکمیل کنند. تحصیلات دکتر زنان میتواند با سپریکردن دورههای تخصص و فلوشیپ تکمیلتر و تخصصیتر بشود.
زیرمجموعههای تحصیلات تکمیلی زنان و زایمان
از زیرمجموعههای رشتههای فوق تخصص زنان و زایمان که در مرحله های تکمیلی تحصیلی تعریف خواهد شد، باید به اینها اشاره کنیم:
- انکولوژی زنان
- اختلالات کف لگن در زنان
- نازایی و ناباروری
- پریناتولوژی
- لاپاراسکوپی
هر پزشکی میتوانید هر چند دورهای که میخواهد را شرکت کرده و مدرک آن را دریافت کند. گذراندن این دورهها، علتصلاحیت پزشک برای تجویز تخصصی میبشود.
فرق دکتر زنان و مامایی در چیست؟
در بازدید رشتههای پزشکی مربوط به زنان، دکتر زنان به امور مربوط به بیماریهای اختصاصی بانوان و پیشگیری از بیماریهای زنان میپردازد. متخصصان مامایی هم در عرصه رسیدگی به امور بارداری تخصص دارند و همانند متخصصان زنان و زایمان پزشکی نخواندهاند. این افراد افرادی می باشند که در دوران بارداری به زنان پشتیبانی میکنند.
در واقع، هردو میتوانند در دوران بارداری به زنان پشتیبانی کنند، اما متخصصان زنان در عرصههای دیگر مربوط به سلامت زنان هم فعالیت دارند. در مواردی که زایمان طبیعی پرخطر باشد و حالت مادر و جنین پیچیده برسی بشود هم باید بهجای ماما به متخصصان زنان و زایمان مراجعه بشود تا اوضاع تحت کنترل تخصصی قرار بگیرد.
دکتر زنان چه بیماریهایی را درمان میکند؟
متخصص زنان مشکلات مربوط به اندامهای تناسلی زنانه را تشخیص میدهد و درمان میکند. این فرد با همه جنبههای سلامت جنسی همانند مراقبتهای پیشگیرانه، غربالگری سرطان و معاینات فیزیکی سروکار دارد.
بیماریهای مهم زیر مجموعه زنان
متخصصان زنان شرایطی را که بر سیستم تشکیل همانند زنان تأثیر میگذارد، تشخیص خواهند داد و درمان میکنند. برخی از این شرایط عبارتاند از:
- اندومتریوز
- کیستهای تخمدان
- فیبروئید رحم
- عفونتهای واژن
- سرطان رحم، تخمدان یا دهانه رحم
- درد لگن
- خونریزی نامنظم
- یائسگی
- مسائل مربوط به قاعدگی و چرخه آن
دکتر زنان با بازدید کامل و تفسیر آزمایشهای ملزوم، بیمار خود را در مسیر بهبودی قرار میدهد.
خدماتی که دکتر زنان اراعه میدهد، چیست؟
از خدمات و حیطه فعالیت دکتر زنان باید به اینها اشاره کنیم:
- معاینه لگن و اندام تناسلی خارجی
- تست پاپ و غربالگری سرطان
- آزمایش عفونتهای مقاربتی (STIs)
- تشخیص بیماریها و اختلالات اندامهای جنسی
- کنترل تولد و تنظیم خانواده
- مشکلات مربوط به قاعدگی یا یائسگی
نقطه مشترک همه مواردی که در این قسمت برایتان لیست کردیم این است که همه این موارد، بیماریهای اختصاصی زنان می باشند و اکثرشان هیچگاه در مردان رخ نمیدهند.
راه حلهای تشخیص در تخصص زنان و زایمان چیست؟
عمدهترین راه حلهای تشخیصبیماری های زنان شامل معاینات اسپکولوم یا همان منفعت گیری از ابزاری خاص برای بازکردن دهانه واژن و معاینه داخل رحم است. از سونوگرافی و بیوپسی دهانه رحم هم برای رسیدن به نتیجه درمورد حالت هر بیمار منفعت گیری میبشود.
زیرمجموعه راه حلهای تشخیصی زنان و زایمان
متخصص زنان وزایمان از راه حلهای تشخیصی مختلفی منفعت میبرند:
- کولپوسکوپی یا منفعت گیری از ابزاری برای بزرگنمایی دهانه رحم
- منفعت گیری از هیستروسکوپی یعنی مشاهده درون رحم از راه دستگاه
- لاپاراسکوپی برای تشخیص و جراحی
- مثالگیری از آندومتر
هرکدام از این روشها، اطلاعات کافی و ملزوم را به پزشک برای تشخیص روال درمان خواهند داد.
راه حلها و روندهای درمان در تخصص زنان چیست؟
بنا به این که مشکل و بیماری مراجعان متخصص زنان چیست، راه حلها و روندهای درمانی مختلفی از جمله موارد زیر را در نظر میگیرد:
- لاپاروسکوپی
- اسکن سونوگرافی
- پاپاسمیر یا مثالبرداری از دهانه رحم
- کولپوسکوپی (معاینه میکروسکوپی دهانه رحم)
- بیوپسی آندومتر (گرفتن نمونه از آستر رحم)
- هیدروسکوپی (منفعت گیری از آندوسکوپ برای دیدن رحم)
دقت به این مسئله مهم است که انتخاب هر کدام از این راه حلها از طرف پزشک، بسته به بیماری و حالت فیزیکی فرد دارد.
زیرمجموعههای درمانی زنان و زایمان
از زیرمجموعههای راه حلهای درمانی متخصص زنان باید به اینها اشاره بشود:
هیسترکتومی | روشی برای برداشتن رحم |
برداشتن فیبروم رحم | راه حلهایی همانند میومکتومی برای برداشتن توده غیرسرطانی |
برداشتن کیست تخمدان | جراحی کیسه پر از مایع از روی تخمدان |
سیستکتومی تخمدان لاپاراسکوپی | جراحی برای برداشتن کیست از یک یا هر دو تخمدان با برشهای کوچک و ابزارهای تخصصی |
درمان چسبندگی | درمان زخمهای ایجادشده بعد از جراحی رحم |
از بین بردن پولیپ رحم | از بین بردن سلولهای غیرسرطانی در دیواره داخلی رحم |
پولیپکتومی هیستروسکوپی | عمل جراحی برای برداشتن پولیپ رحم |
ابلیشن آندومتر هیستروسکوپی | منفعت گیری از ابزاری برای دیدن داخل رحم و درما خونریزی غیرعادی آن |
عقیم سازی هیستروسکوپی | نوعی روش عقیمسازی لولههای فالوپ با قراردادن ایمپلنت |
جراحی به پشتیبانی رباتیک | منفعت گیری از دستگاههایی تحت کنترل رایانه برای عمل |
یقیناً بیماریها و متعاقب آنها، راه حلهای درمانی متغیری وجود دارد که ما به با اهمیت ترینهایشان اشاره کردیم.
چه وقتی باید به متخصص زنان مراجعه کنیم؟
متخصص زنان در همه جنبههای سلامت باروری یک زن از جمله مراقبتهای پیشگیرانه و غربالگری سرطان یا بیماریهای مقاربتی تخصص دارد.
در صورت داشتن علائم زیر باید به متخصص زنان مراجعه کنید:
- درد لگن
- قاعدگی دردناک
- مشکل باردارشدن
- افسردگی بعد از زایمان
- خونریزی یا ترشح نامنظم واژن
- رشد، زخم یا توده در ناحیه واژن
- خارش واژن یا بوی نامطبوع آن
- درد زمان رابطه جنسی یا اختلال در کارکرد جنسی
بنا به پیشنهاد کالج آمریکایی تخصص زنان و زایمان اگر از نظر جنسی فعال هستید یا بین ۱۳ تا ۱۵ سال دارید، مراجعه به متخصص زنان باید بخشی از روتین و برنامه سلامتیتان باشد تا با پیشگیری از بیماری ها زنان سلامتتان را نگه داری کنید.
دقت کنید که اکثر بیماریهای جنسی زنان، با مراجعه به پزشک زنان تشخیص و درمان خواهد شد. برای همین با دیدن هر نشانهای، هر چه سریع تر به متخصص وابسته مراجعه کنید.
در انتخاب بهترین دکتر زنان چه مواردی را باید در نظر بگیریم؟
مشکلات مربوط به زنان زیاد حساس است و برای همین باید در انتخاب پزشکی مناسب برای درمان بیماری های زنان دقت بسیاری بهخرج داده بشود. در انتخاب متخصص زنان و زایمان به موارد زیر دقت کنید:
- اگر برایتان مهم است، به مرد یا زنبودن پزشک دقت کنید.
- سابقه و شهرت متخصص با در نظرگرفتن توانایی بیماران قبل او.
- دقت به حسن خلق و ربط مؤثری که پزشک با بیمار تشکیل میکند.
- تحت پوشش بیمه قرارداشتن خدمات پزشکی که به آن مراجعه میکنید.
- مقدار دسترسی ساده و راحت به مطب، کلینیک یا بیمارستان محل فعالیت پزشک هم مهم است.
- مرور نظرات کاربرانی که از راه اینترنتی نوبت گرفتهاند و نظراتشان را در سامانههای معتبر آنلاین ثبت کردهاند.
دقت به این نکات، پروسه تشخیص و درمان را برای شما و یقیناً پزشک، راحتتر میکند.
در مراجعه به دکتر زنان انتظار چه معاینهها و کارهایی را باید داشته باشیم؟
متخصص زنان برای تشخیص بیماریهای زنان همچون کیست تخمدان یا فیبروم رحم اندامهای تناسلی را معاینه میکند؛ این معاینه هم داخلی است و هم خارجی. برای بازدید تودههای پستانی هم این متخصصان عمل به انجام معاینات فیزیکی و منفعت گیری از راه حلهای گوناگون میکنند.
شما میتوانید درمورد فعالیت جنسی، دوره قاعدگی و هرگونه علائم دردناکی که دارید هم با متخصص زنان سخن بگویید کنید تا معاینات و آزمایشهای ملزوم را برای درمان بیماری های زنان پیش ببرند. از جمله آزمایشها و راه حلهایی که برای تشخیص و درمان موارد مذکور کاربرد دارند، اینها می باشند:
- سونوگرافی
- آزمایش ادرار
- آزمایش خون
برای بازدید تعداد بسیاری از حالتهای مربوط به اندامهای داخلی و تناسلی زنانه، متخصص زنان معاینه لگنی انجام میدهد. این پزشک اسپکولومی را در واژن قرار میدهد تا کل واژن و دهانه رحم را بهتر ببیند.
در طول معاینه لگن، افراد دارای تخصص زنان و زایمان امکان پذیر سلولهایی را از دهانه رحم جمعآوری کنند تا به بازدید عفونت یا بیماریها هم بپردازند. این تست هم پاپ اسمیر (یا تست پاپ) نامیده میبشود و یکی از مواردی است که در راستای فعالیت متخصص زنان و زایمان صورت میگیرد. وقتی که بدانید تخصص زنان و زایمان چیست و دکتر زنان کیست، راحتتر میتوانید برای مراجعه به مشکلات خود به پزشک برنامهریزی کنید.
سوالات متداول تخصص زنان و زایمان
منبع های: